لادانی گومان لەسەر زانایانی ئیسلامی و كاری سیاسیی..!


لێكۆڵینەوەیەكە لەمەڕ عەلمانیەت و دەرخستنی كاری واقیعیی زاناكانی ئیسلام !

نوسينى: ئەحمەد كاكە مەحموود

جومادی دووەمی 1423 ك – ئابی 2003ز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پێشەكى

بسم الله الرحمن الرحیم

 لە مێژە هەوڵ دەدرێ‌ – چ لێرەو چ لەوێ‌- كە دیینی ئیسلام و زانایانی ئیسلام لەگۆڕەپانی ژیان وەلانرێن و ڕێگەی عەلمانیەت بدرێتە بەر، وە بە جۆرەها شێوە لە دەرەوەو ناوەوە بانگێشەی بۆ دەكرێت و بۆتە جێگەی مشت و مڕی ئیسلامیەكان و ئەوروپای ئەو رۆژەو، هەردوولاشیان -ئیسلامییەكان و ئەوروپا- دەیان بابەت و كتێب و نامیلكەیان لەسەر نووسیی، ئەوروپا دەیانویست بەدنیای بسەلمێنن كە هەرگیز دین و دەوڵەت پێكەوە نایانكرێ‌ و دژ بەیەكن! دەیانویست -بەتایبەتی- دینی ئیسلام زۆر زۆر بچوك و كورت بكەنەوە، بەڕادەیەك لەناو قوژبن و (زاویە)ی مزگەوتەكاندا جێی بكەنەوەو، كاروباری هەر ئەوەندەبێ‌ كە پەیوەندی نێوان مرۆڤ و (پەروەردگاری) پێ‌ توندوتۆڵ بكرێت، هەر خەریكی هەندێ‌ (طقوس) و (رموز) و نەشیدو سروودی ئایینی بێت، ئیتر -پاش ئەوە- نابێ‌ هەقی بەدەرەوەی دەرگای مزگەوتیشەوە هەبێت، شیرازەی كۆمەڵایەتی و پێكەوەنانی خێزان و، نان پەیداكردن و ئابووری و ڕامیاریی و، دامەزراندنی دەوڵەت و دەسەڵات بەدەست كێ‌ بێت چ كەسێك سەرۆكی وڵات بێت؟ كاروباری دەرەوەو نێوخۆیی.. ئەمانە گشت بنەما بەهادارەكانی تر، دین بۆی نیە لەبارەیانەوە فزە بكاو ڕەخنەیەكیش بگرێت، چونكە بەبۆچوونی ئەوان دەبێ‌ دین هەر لەو چوارچێوەیەدا زیندان بكرێ‌ و سەر نەهێنێتە دەرو باسی ئەخلاق نەكا!

بەڵێ‌ بانگێشەی ئەو سەردەمەو لاسایی كردنەوەی خۆیشمان ئێستا زەمینە سازیی بۆی لەسەر شاشەی تەلەفزیۆن و ڕادیۆو ڕۆژنامەكاندا، بگرە هەندێ‌ جاریش وروژاندنی بەهێنانی (مەلا)یەك و فەتوادانی بۆ شەرعیەت و دروستیی و پێكەوە ژیانی (عەلمانیەت) لەگەڵ ئیسلامدا، وەیان گوتنی: عەلمانیەت -بەلای ئەوەوە- پڕ بەپڕ لەخزمەت و بەرژەوەندی دینی ئیسلامدایە! دەیانەوێ‌ كەمە كەمە ڕێگای بۆ پاكژە بكەن و بەیانی و دوو بەیانیش ڕاپرسی بۆ بكەن لەناو جەماوەرێكی چەواشەكراودا: ئاخۆ ئێوە عەلمانیەتتان دەوێ‌، یان ئیسلامییەت، واتە: جیاكردنەوەی سوڵتەو دەسەڵات لەدین و، داخستنی دەرگای مزگەوتەكان لەسەر نوێژ خوێنەكان و ئیمامەكەشیان و گەمارۆدانی لەچوارچێوەی مزگەوتەكەدا! وەیان بەشێوەیەكی تر پێشنیازی دەكەن و دەیوروژێنن و دەڵێن: بڕۆ دینداری خۆت بكەو نوێژو ڕۆژو حەج و تەنانەت زەكات و.. بدە، بەڵام هەقت بەسەر دەوڵەتەوە نەبێت، چونكە ئەو كە ڕێ‌ لەنوێژی تۆ نەگرێ‌، ئیتر تۆش چیت دەوێ‌ لەو..؟!
  بەڵێ‌.. ئەگەر عەلمانیەت ئاوا بۆ خۆی كوێخای وڵات بێت و بەئارەزووی خۆی گەزو پێوانە بكاو ئەخلاق و مەخلاق نەمێنێ‌ و، مەشروبات و عارەق و قوماربازی لاموباح بێ‌، نێرو مێ‌، كچ و كوڕ پێكەوە بژین و پێكەوە بخوێنن و، هیچ فەرقیان نەبێ‌ و بەمانا فراوانەكەی (ئازادیی بێ‌ سنوور) ئازاد بن، دەبێ‌ بۆچی ڕازی نەبێ‌ و مەمنوونی ئەو نووسەرو مەلایانە نەبێ‌ كە پێیان وایە: (مەلا هەر دەبێ‌ لەپەناگایەكا، وەیان لەمزگەوتێكدا) هەر خەریكی وەعزو نەسیحەتی خۆی بێت لەگەڵ ڕیشسپی گەڕەكدا، بالاوەكانیش لەهاوێنە هەوارەكان و مەیخانەكاندا مەست و سەرخۆشبن! دەبێ‌ ئامۆژگاریی مەلای پەڕو باڵشكاو بۆ كوێخایەكی ئاوا چ كەڵكێكی هەبێ‌؟ وەیان كەی دەنگی دەیگاتێ‌ تا پێی بڵێ‌: ئەو ڕەفتارو كردارانە حەرامن! خۆ هەمووشمان دەزانین كاربەدەستان و فەرماندارانی ئەمڕۆ وەك خەلیفە (مەنسوور) و (هاروونە ڕەشید) نین، تا زانایەك بەرنە لای خۆیان و گوێی بۆ بگرن و ئامۆژگارییان بكا..!!

 عەلمانیەت لە فەرهەنگی ئینگلیزیدا بەمانای دنیا گەرایی هاتووە، وەیان ڕەچاوكردنی ماددە، وەیان، مەبەست پێی بێ‌ دینیە، یان مەبەست پێی دووركەوتنەوەیە لەمانای خواپەرستی! هەر هەمان فەرهەنگ دەڵێ‌: (العلمانیە: هی النظریة التی تقول: إن الاخلاق والتعلیم یجب أن لا یكونا مبنیین علی أسس دینیة).

 وە لە (دائرة المعارف البریطانیة)دا هاتووە دەڵێ‌: (العلمانیة: حركة إجتماعیة، تهدف إلی نقل الناس من العنایة بالآخرة إلی العنایة بالدار الدنیا فحسب). 

 هەر هەمان فەرهەنگ باسی (إلحاد) دەكاو دەڵێ‌: (إلحاد) دوو بەشە: ئیلحادیی تیۆری (نظری) ئیلحادیی (عەمەلیی)كردەیی، دیارە ئەو فەرهەنگە عەلمانیەت بەبەشێكی ئیلحادی عەمەلیی دادەنێت. كەوابوو عەلمانیەت: یەكێكە لە مەزهەبە خوا نەناسەكان و ئەوانەی نكوڵی بوونی خوای گەورە دەكەن! وە دەیەوێ‌ جڵەوی دنیا لەدین داماڵێ‌ و بەئارەزووی خۆی و بێ‌ سنوور لەبوارەكانی سیاسەت و ئیقتیصادو ئیجتیماع و ئەخلاق و یاسادا كار بكاو دوور لە هەیمەنەت و دەسەڵاتی (دین) ببزوێ‌! لەولایشەوە (عەلمانیەت) هیچ پەیوەندییەكی بە (عیلم) و زانستەوە نیە، وەك هەندێ‌ كەسی چەواشەكراو دەڵێن: گوایا مەبەست بە عەلمانیەت ئەوەیە كە لەڕێی زانستەوە هەنگاو بۆ ژیان و بزووتن هەڵنرێ‌ و كارەكانمان هەموو لەڕووی زانستەوەبێ‌! كەوابوو كورترو باشتر هەر ئەوەیە لەپێناسەی عەلمانیەتدا بگوترێ‌: (العلمانیة: هی اللادینیة).

عەلمانییەت: دوو بەشە: هەركامێكیان بگری لەوی دیكەیان ناشیرینترو خراپترە:

 یەكەم: عەلمانیەتی ئیلحادیی و بێ‌ دیینی، زاناكان ئەو بابەتە بەم شێوەیە پێناسەی دەكەن كە: سەرجەم ئینكاریی و نكوڵی لەدین و گشت (مەبادئ) و (قییەم)ـەكانی دین دەكاو، بەر لەهەموو شتێكیش حاشا لەبوونی خوای بەدیهێنەرو دروستكەرو نەخشەگر دەكا، بەدەر لەوەش هەر كەسێك باسی ئیمان و باوەڕو ئەخلاقییات بكات، ئەو بێ‌ پەردە دژایەتی و ململانێی لەگەڵ دەكا! ئەم جۆرە عەلمانیەتە – ئەگەرچی زۆر خراپ و سیماو دیمەنێكی تەواو ناشیرینی هەیە، بەڵام لای خەڵك بەئاسانی كافر دەكرێ‌ و حوكمی هەڵگرانی ئەو پەرچەمەش لای موسڵمانان زۆر ئاشكراو ڕوونە و هیچ كەسێكیشیان قبووڵی ناكات، مەگەر كەسێ‌ بیەوێ‌ لەبازنەی دین دەرچێ‌ و ئازادییەكی بێ‌ سنوور بەخۆی بدات!
خەڵكانی ئەم جۆرە عەلمانیەتە زۆر توندڕەون لەدژایەتی كردنی (دین)داو، زۆریش بێ‌ بەزەییانە موسڵمانان ئەشكەنجە دەدەن و، هەتا بۆشیان بلوێ‌ سەركوتیان دەكەن و ناهێڵن لەهیچ شتێكا دەنگ و رەنگیان هەبێ‌.

 دووەم: عەلمانیەتی غەیرە ئیلحادییە - ئەگەرچی عەلمانیەت گشت دیمەن و سیمایەكی هەر ئیلحادە- بەڵام ئەم بەشەیان چونكە حاشا لە بونی خوا ناكات و ئیمانێكی تیورانەیە بەم ناوە پێناسەی دەكەن و دەڵێن: (العلمانیة غیر الملحدة) خۆ ئەگەرچی ئاواش بێت ئەمیش هەر ڕێگا نادا (دین)ی خوا دەست بخاتە نێو كاروباری دنیای مەردمەوە و هەوڵی جدیشی (تەهمیش) و لە پەراوێزنانی ئایینەو هەرگیز ڕازی نابێت بەرنامەی ژیان تێكەڵی بەرنامەو شەریعەتی خوا بكرێت و دەوڵەتیش ئازاد دەكا لە دانانی یاساو شێوەی بەڕێوەبردن، مەبەستیش لەم دابەشكردنی (عەلمانیەت)ـە بۆ ئەو دوو بەشە ئەوەیە كە لای زۆرینەی خەڵكی (عەلمانیەت) هەر ئەوەیان یاساغ و حەرامە كە نكوڵی بوونی خوا بكا، ئێمە هەردوو بەشەكەیمان شیتەڵكرد تا خەڵكان وریاو وشیاربن كە ئەوانەی حاشا لە بوونی خوا دەكەن و، ئەوانەش بۆرە ئیمانێكیان پێی هەیە، بەڵام ئەمیش هەر پێی وایە كە (دین) لە دەوڵەت جودابێ‌ و بۆی نیە دەست بخاتە نێو كاروباری دەوڵەتەوە، ئەوە هەردوو بارەكەی بێ‌ باوەڕی و كوفرەو هەركەسیش پێی باش بێت بە (ملحد) و خوانەناس دادەنرێت. 

  ئەم بەشی دووەمی (عەلمانیەت)ـە لەڕووی چەواشەكردنەوە لەبەشی یەكەمی خراپترو خەتەرترە، چونكە بەشی یەكەم بەئاشكرا (نەفی) بوونی خوا دەكاو خەڵكیش بەئاسان دەیناسن و لێی تێدەگەن، بەڵام بەشی دووەم، وادەبێ‌ هەڵگرانی ئاڵاكەی نوێژو ڕۆژووش دەگرن و هەندێ‌ واجیباتی ئیسلامیش ئەنجام دەدەن، بەڵام ڕاوبۆچوونی ئەمەیە كە: (دین) نابێ‌ دەست وەربدا لە كاروباری دەوڵەت و مەردم!

 لەبەر كەم زانستی و ئاگاداری بەهەردوو بەشەكەی عەلمانیەت دەبینی زۆربەی یاساكانی حكوومەتە دەسەڵاتدارەكان لەجیهانی ئیسلامدا، یاسایەكی عەلمانیان هەیە و زۆرینەی موسڵمانانیش بەو ڕاستیە بەئاگا نین و وە دوویان دەكەون! هەر بۆیە زۆرێكی ئەو دەوڵەتە بەناو ئیسلامییانە -لە بنەڕەتا- جەنگ لەگەڵ دیندا دەكەن، دژایەتی لەتەك بانگخوازانی ئیسلام دەكەن، بەتایبەتی ئەو بانگخوازانە كە ئەم ڕاستیانە ڕوون دەكەنەوەو دەڵێن: دەبێ‌ دیینی خوا لەكۆشكی پاشاو سەركۆمارەكانیشدا (حاكم) بێت، هەر وەكو لە چوارچێوەی مزگەوتدا حاكمەو پەیڕەوی لێدەكرێت، هەر ئەو تێنەگەیشتنەیە كە گەلێ‌ جار ئەو خاوەن فیكرەو بۆچوونانە لەوتارو سمینارو نووسینەكانیاندا ناوی خوا دێنن و، هەندێ‌ جاریش -ئەگەر پێویست بێت- بەئایەتی قورئان و فەرموودەكان وتارەكانیان دەڕازێننەوە، ئیتر دە ئەوەندەی تر خەڵكی سادەیان پێ چەواشە دەبێت و بەفەرماندەو حاكمێكی خواناس دەدرێنە قەڵەم.

 با پوختەتر بڵێین: عەلمانیەت بەهەردوو بەشەكەیەوە كوفرێكی ئاشكراو نمایانە، بێ‌ هیچ گومان و دوو دڵییەك، بۆیە هەر كەسێك بڕوای بەهەركامێك لەو دوو بەشەیە هەبێ‌، بێ‌ سۆ لەدیینی ئیسلام چووەتە دەرێ‌، چونكە دیینی ئیسلام بۆخۆی دینێكی تێرو تەسەلە، وە كامڵ و گشتگیرە و هەموو لایەنەكانی ژیانی لەخۆ گرتووە، رۆحی و جەستەیی، سیاسەت و ئابووری، وە رەوشت و قییەم.. وە هەروەها.. جا لەبەر ئەوە نابێ‌ مەنهەج و ڕێڕەوێكی تری ئاوێتە بكرێ‌ هەر بۆ ئەوەیە كە خوای گەورە دەفەرمووێ‌: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً ...) (البقرة: ٢٠٨) و یان لۆمەو سەركۆنەی ئەوانە دەكا كە بڕێكی قبووڵ دەكەن و، بڕێكیش وەلا دەنێن: (. . . أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَاءُ مَنْ يَفْعَلُ ذَلِكَ مِنْكُمْ إِلَّا خِزْيٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ) (البقرة: ٨٥). عەلمانیەكان بەو كارەیان - ئەگەر بڕواشیان بەخوا هەبێ‌- دینی خۆیانیان هەڵوەشاندۆتەوە، چونكە پێیان وایە كە بەرنامەو یاساكانی زەوی تێرو تەسەلترە لەبەرنامەو ڕێنماییەكانی دینی ئیسلام، بۆیە گشت زانایانی ئیسلام یەكدەنگن و دەڵێن: (من اعتقد أن الأنظمة والقوانین التی یسنها الناس أفضل من شریعة الإسلام، او أن نظام الإسلام لایصلح تطبیقه فی هذا القرن، أو أنه كان سببا فی تخلف المسلمین، او أنه یحصر في علاقة المر‌ء بربه، دون أن یتدخل فی شؤن الحیاة الأخری) هەر كەسێك وا بزانێ‌ ئەو ڕژێم و یاسایانەی مردم دابان دەهێنن باشترو قەشنگترن لە شەریعەتی ئیسلام و، دینی ئیسلام هەرتەنیا بۆپتەو كردنی پەیوەندی مرۆڤەبە (پەروەرێنە)وە، وە نابێ‌ دین بە هیچ كلۆجێ‌ دەستێوەردا لەكاروباری ژیان، یان ناگونجێ‌ لەم سەدانەدا ئیسلام پراكتیك بكرێت، وەیان دینی ئیسلامە بۆتە هۆی دواكەوتن و بەجێمانی موسڵمانان…ئەوا بەهەر یەكێ‌ لەو بۆچوونانە دین لە دەست دەداو، لە دین ترازاوە.
 
  بۆیە ئێستا بەداخ وكەسەرێكی زۆرەوە لە وڵات و ناوچەكانی دنیای ئیسلامدا لە ناو جیل و پێڕی نووسەرو واژەوانان و رۆژنامە نووساندا عەلمانیەكی زۆر هەڵكەوتووە، زۆرێكیشیان پێیان دەڵێن بیریار، یان مامۆستای زانكۆ! یان… یان، و خەریكە وای لێ‌ بێت بێ‌ پەردە ئاڵای عەلمانیەت بەرزەوە بكرێت و بێتە مایەی بیرتیژیی و رۆشنفكری سەردەم!! 

هەر لەوەوە.. ئەنجام گەیشتە ئەوە كە:

 1- حوكم و بڕیارەكان بە (ما أنزل الله) رەفز بكرێت و پشتە سەربخرێن و، شەریعەتی ئیسلام لەتەواوی بوارەكانی ژیاندا وەلا بنرێت و، لەباتی (وحی) نیگای خوا بۆ پێغەمبەرمان (محمد) سڵاوو دروودی هەتاهەتایی لەسەربێت، قانوون و یاساكانی خورهەڵات و خۆرئاوا رەوابێت و، بانگەوازیش بۆ گەڕانەوەی شەریعەت و هەیمەنەی بەسەر دام و دەزگاكاندا بە دواكەوتن و (ئیرهاب) بدرێتە قەڵەم و لای سوڵتەی سەردەم حیسابی تایبەتی خۆی بۆدەكرێت و، تەنانەت لە ژیانی سەرەتاییش بێبەش دەكرێ‌ و هیچ كارێكی دەوڵەتیشی پێ‌ ناسپێردرێ‌ و لای گەل و جەماوەریش بە پیاوی بێگانە نیشاندەدەرێ‌، بۆ ئەوەی قسەیان تین و كاریگەری نەبێ‌ بەسەریانەوە.

 2- مێژووی پڕ لە سەروەری ئیسلام هەڵوەشێنەوەو لای خوێنكاران و خەڵكانی دنیا گەمەو گاڵتەی پێ‌ بكرێت و، سەردەمی ڕوناك و زێڕینی ئیسلام، بەسەردەمێكی تاریكی و دواكەوتوانە دابنرێت و، لە پەیمانگاو زانكۆكاندا بە ئارەزووی مامۆستای پۆلەكە (تەقییم)بكرێ‌ و بگوترێتە وە..!
  نابێ‌ هیچ خوێندكارێكی موسڵمانیش فزە بكا، ئەگینا -لەژێر سایەی دیموكراسییدا!- بەئیرهابی دادەنرێ‌ و، هەڕەشەی هەمە جۆرەیشی لێدەكرێت، بچوكەكەیان دەركردنەو، سبەینێش لە هیچ دەزگایەكی دەوڵەتییدا جێی نابێتەوە!

 3- پەروەردەو تێگەیاندن و پێگەیاندن چەواشە بكرێ‌ و، ببێتە خزمەتگوزاری بڵاوكردنەوەی بیرۆكەی عەلمانیەت، ئەوسا لەمەشەوە:

 أ- لە گشت قۆناغەكانی خوێندن و قوتابخانەكاندا بیرۆكەی عەلمانیەت رەواجی بدرێتێ‌ و بەنیشانەی پێشكەوتن دابنرێت. 
 ب- كەم سەیركردنی ماددە دینییەكان و كەمكردنەوەی فەترەی كاتەكە بۆیان، یان هەر بخرێتە دوای دواوە، ئەوكاتە كە نە مامۆستا توانای لا ماوە، نە خوێندكاریش وزەی پێماوە بۆ وەرگرتنی، یان لەوانەی ئاییندا دەرچێ‌ و دەر نەچێ‌ هەر دەرچووە..!
 ج- ڕاگرتنی گشت دەقەكان و قەدەغەكردنی هێنانیان، هەتا لاوازی بیرۆكەی ئەوان پەردەی لەسەر لانەبرێ‌. 
 د- تێكدانی گشت دەقە شەرعییەكان، لەڕێگەی ڕاڤەكردنیانەوە، بەجۆرێ‌ شیتەڵ بكرێن خزمەت بە عەلمانیەت بكەن، لەباتی ئامانجە دینییەكان!
 ه- دوورخستنەوەی مامۆستا دیندارەكان و گواستنەوەیان بۆ شوێن و جێگا ئیدارییەكان، یان خانە نشین كردنیان!
 و- كەم تەماشاكردنی خوێندكارە دیندارەكان، بەشێوەیەك نەتوانن لەگەڵ مامۆستاكاندا (موناقەشە) بكەن بۆ دەركەوتنی ڕاستیەكان و دووریش نیە سەری ساڵ جەزرەبەی خۆی وەرگرێ‌ و ژیری بكەن!
ز- هەركەسێك بیرۆكەی عەلمانیەتی لەگیرفاندا نەبێ‌، دژی یەكڕیزی نیشتمانی (الوحدة الوطنیة) دابنرێت و، تەنها هەر عەلمانی هاوڵاتی دڵسۆزو رەسەنە!

5- بڵاوبوونەوەی (ئیباحییەت)ی بێ‌ سنوورو بەدڕەوشتی و، ڕووخاندنی بینای خێزان - كە یەكەم تۆمەتە لەیاسای كۆمەڵایەتیدا- و دنەدنەی هاوڵاتیان و گەنجەكان بۆ ئیباحییەت. 

- ئەوەش لەڕێی:  

 أ- ئەو یاسایانەی كارە زۆر خراپ و دزێوەكان رێ‌ پێدەدەن و هیچ تۆڵەیەكیان لەبەرامبەرەوە دانانێن، دیارە ئەوكاتە- زیناو داوێن ناپوختی و مومارەسەی كاری جینسی لەپرۆسەی ئازادیی كەسێتی گشت كەسێكەوە دەبێ‌ ئەو ئازادیەش بپارێزرێ‌!
 ب- ڕاگەیاندنە جیاوازو جۆراوجۆرەكان: ڕۆژنامەكان و گۆڤارو ڕادیۆو تەلەفزیۆنەكان كە شەوانە و ڕۆژانە ماندو نابن لەدژایەتی (فەزیلە) و بەهاكان و مرۆڤایەتی و كردنەوەو ڕازانەوەی سەدان هاوینەهەوارو جێگا گەشت و گەڕەكان بەشێوەیەك ببێتە هۆی وروژاندنی (غەریزە)ی جینسی لاوەكان و، ئەوجار تێڕژاندنی سەدان و هەزاران كچ و كوڕی لاوو مێرمنداڵ و گۆرانی و هەڵپەڕكێ‌ و سەماو سووڕدان لەبەردەم یەكتردا. 
 ج- دژ وەستانی (حیجاب)و لەچك و جل و بەرگی كوردیی -كە لەگەڵ پۆشاكە ئیسلامییەكەماندا یەك دەگرێتەوەو، سەپاندنی خۆ دەرخستن و (سفووری) و تێكەڵكردنی كچ و كوڕ لە پەیمانگاو دانشگاكاندا. 

6- دژایەتیكردنی بانگەوازی ئیسلامی لەڕێگای: 

أ- چاودێرییەكی توندو تیژ لەسەر بڵاوكراوە ئیسلامیەكان، هاوكات لەگەڵ واڵاكردنی دەرگای ڕۆژنامەو گۆڤارو هەر كتێبێكی چەواشەكەرو فریودەرو لادەر لەڕێبازی ئیسلام و شەریعەتی ئیسلام. 
ب- فراوانكردنی دەرفەت لەبەردەم هۆكانی ڕاگەیاندنە عەلمانیەكان، تا باشترو زیاتر دەنگ و ڕەنگیان بگات بەجەماوەرو گەل و مەبەستە مادییەكانی خۆیانیان بۆ ڕاڤە بكەن و ئیسلامیش بەدینێكی دواكەوتەو پێشێلكەری مافی مرۆڤ، بەتایبەتی ئافرەتان بنوێنرێ‌. 

7- تەفرو تووناكردنی بانگبەرانی دینی خواو دژایەتیكردنیان و تۆمەتبار كردنیان بەجۆرەها درۆو دەلەسەو قسەی نابەجێ‌ و ناپەسەند بەرامبەریان و، تاوانباركردنیان بەپیاوی بێگانەو، دواكەوتە لەكاروانی تەكنەلۆژیاو باسە زانستیەكان و، خاوەن عەقڵێكی دواكەوتەو گوشراوو، كۆنە پەرست!

8- گوشار خستنە سەر ئەو موسڵمانانەی دژی عەلمانیەتن، لەڕێ گرتن و كوشتن و نەفی و شار بەدەركردنیان. 

9- بێزاریی و حاشا لە (جیهاد) و هێرشكردنە سەریی و، دانانی بەكارێكی ڕێگریی و ناهەق و ناڕەواو هەمە جیانە، چونكە جیهاد بۆ سەرخستنی دینی خوایەو، بۆ سەرخستنی فەرمان و بڕیارەكانی خوایە، دیارە عەلمانیەت (دین)یان لەكاروباری دنیا دابڕیوەو هەر ئەم قسەیە دەكەن كە دین پەیوەندییە لە نێوان خۆی و خواوەندیدا -ئەویش ئەگەر حاشا لەبوونی خوا نەكەن-، دەسا ئیتر چۆن جیهاد قبووڵ دەكەن و دەرفەت دەدەن جیهاد بكرێت؟!

10- بانگێشە بۆ نەتەوایەتی و نیشتمانپەروەری.. واتە: كۆكردنەوەی گشت هاوزمانان لەسەر بنەمای نەتەوایەتی و وەلانانی (دین)و گوێ‌ نەدان بەبنەما بەهادارەكانی دین! ئەمانەو دە ئەوەندەی تریش عەلمانیەت زیانی لێدەبێتەوە بۆ ئیسلام و كۆمەڵگەی بنیادەم، بۆیە بەهیچ جۆر ڕەوانیە پڕو پاگەندەی بۆ بكرێت و لەوڵاتی موسڵماناندا پشتیوانی لێبكرێت.

عەلمانیەت چۆن دین دەگۆڕێ‌ و لاوازی دەكات لە دەروونی موسڵماناندا !؟

 بەڵێ‌ عەلمانیەت ڕێگەی زۆرە بۆ تێكدان و هەڵوەشاندنەوەی بنەما بەهادارەكانی دینی ئیسلام لەمێشك و دەروونی موسڵماناندا، لەوانە: 

1- خەڵەتاندن و لەخشتە بردنی بڕێ‌ خەڵكی ئیمان كزو لاواز بەماڵ و سامانی دنیاو (مەنصەب) و پلەو پایە، وەیان هەندێ‌ ژنی لاواز بەكرێ‌ دەگرن، هەتا لێرەو لەوێ‌ برەوو ڕەواج بدەن بە ئاڵای عەلمانیەت، ئەڵبەتە بەر لەوە ئەو ئەركەیان پێ بسپێرن، بەهەندێ‌ ناوی زلەو جل و بەرگی فشۆڵە (نمایش)یان دەكەن لەبەردەم جەماوەردا، هەتا گوتارو قسەیان قبووڵ بێت و بایەخیان بدرێتێ‌. 

2- هێندێ‌ لەوانە لەمەڵبەندی تایبەتیدا -لە خۆرئاوا- گۆشدەكەن و پێیاندەگەیەنن و ناوو نازناوی بەرزیان پێدەبەخشن وەك بڕوانامەی (دكتۆرا) یان مامۆستای زانكۆ، پاشان دەیانگێڕنەوە بۆ زانكۆكان هەتا لەوێوە وردە وردە دەست پێ بكەن و ژەهری خۆیان بڕێژن و كەسێكیش نەتوانێ‌ لەبەردەمیاندا هیچ شتێك بڵێت (چونكە بڕوانامەی دكتۆرای هێناوەتەوەو بیریارە!!) هەر ئەمەیشە ئەمڕۆ لەزانكۆكاندا پتر پەرچەمی عەلمانیەت بڵندەو بازاڕی گەرمەو خوێندكارانیش هیچیان پێناگوترێ‌!

3- وروژاندنی باس و خواسی بڕێ‌ لە مەسەلەكان و ئاڵۆزكردنیان و سەرقاڵكردنی مەردم پێیانەوە، بۆ نموونە مەسەلەی ژنان و مافیان دەخەنە ناو بەرنامەوە، بۆ ماوەیەكی زۆر لەگشت بۆنەو جێگاكاندا دیفاع و بەرگری لێدەكرێ‌ و دەبێتە كێشەو مشت و مڕی ناو خوێندكارانی زانكۆو پەیمانگاكان و، كۆڕو سیمیناری زۆری بۆ دەبەسترێ‌ و، كتێب و نوسراوی لەسەر بڵاو دەكرێتەوەو زۆرێكی زۆرینە ژنانی پێ‌ لەخشتە دەبەن و، بەوە دەتوانن دەنگ و ڕەنگیان بكڕن و مل بەیاسا گرنگە ئیسلامیەكان نەدەن و یاخی ببن. 

4- نیشاندانی زانا بەڕێزەكانی ئیسلام و بانگبەرانی ئیسلام -لەڕاگەیاندنەكاندا بەگشتی- بەچینێكی زۆر دواكەوتەو نەزان و لەكاروانی ڕۆشنبیری بەجێماوو بێ‌ سیاسەت و كەم ئاگا لەگۆڕانكارییە نوێكانی دنیاو كاروانی پێشكەوتن و، ماددەپەرست و خۆفرۆش و خائین و لەمپەر لەبەردەم ئازادی و ڕزگاریدا، ئەوجۆرە تۆمەتانەو دەیانی تریش، بۆ ئەوەیە كە لای جەماوەرو گەل ئیعتیبارو متمانەیان نەمێنێ‌ و كەسێ‌ بۆ قسەیان گوێ‌ نەگرێ‌ و، لەولایشەوە گۆڕەپانەكە تەختتر ببێ‌ بۆ فێرخوازانی عەلمانییەت و تەنیا خۆیان بۆ خۆیان كوێخاو دەمڕاسی گەل بن!

5- وروژاندنی كێشەو ئیختلافاتی ناو زاناكان لەمەسەلە بابەتیەكان، بەجۆرێكی وا مەردم وا لێی تێ بگا كە (دین) هەر هەمووی جێگەی كێشەو ئیختیلافاتەو بەدەگمەن شتێك دەستكەوێ‌ زاناكان یەكدەنگ و یەكڕابن لەسەری، مەبەستیش هەر ئەوەیە كە (دین) شتێكی وا یەقین نیە هەتا زاناكان بتوانن لەسەری ڕێك بكەون و بێدەنگبن بەرامبەری. 

6- داهێنانی قوتابخانەو زانكۆو چەند مەڵبەندێكی تری ڕۆشنبیری گۆشكراوو پەروەردەكراو بەشیری بێگانەو خەڵكانی دەرەوەو نەیار بەكۆمەڵگە رەسەنەكەمان، هەتا زۆر بەجیدییانە هەڵسن بۆ برەو پێدان بەعەلمانیەت و لاوازكردنی پەیوەندی بە ئیسلامەوەو نەهێشتنی (التزامات) بەدینەوەو جورئەت بخەنە بەر كچ و كوڕە تازە پێگەیشتووەكان كە ئەوان پتر هەوڵ بدەن لەژێر ڕكێفی ئیسلام خۆ ئازاد بكەن و، ئەخلاق و قییەم شتێكە ئیسلام دایهێناوە بۆ زەوتكردنی سەربەستیی و ئازادیی لەبنیادم!

 ئەمە كورتەیەكبوو لەماناو مەبەستی (عەلمانییەت) و ئاسەوارە شەڕوخراپەكانی، خرانە بەر چاوی ئێوەی بەڕێزو دڵسۆز بە ئیسلام و نیشتمانی خۆشەویستمان، بەو هیوایە بەزیندوویانە وەریان گرین و، پاشانیش دیینی خوا تێكەڵ بە عەلمانیەت نەكەین و، عەلمانیەت وەك ماناو مەبەستە ئەسڵەكەی خۆی وەرگرین و، ئیسلامیش بەمانا فراوان و ڕاستیەكەی خۆی قبووڵ بكەین، بەڵێ‌ ڕاستە كە ئیسلام كۆمەڵێ‌ (مەبادئ) و بنەمای خواپەرستی لەخۆ گرتووە: نوێژو ڕۆژوو حەج و زەكات... بەڵام لەهەمانكاتدا سیاسەت و ئابووری و عەلاقات و پەیوەندی دەرەوەو ناوە لەگەڵ دەوڵەتان و، ڕێككەوتننامەو یاسای جەنگ و ئاشتیی و (تەعامول) لەگەڵ هەمسایانی خۆیدا، ئەوجا هێزو دەسەڵات و سوپاو لەشكرو ئیدارەی وڵات و حكوومەتی و، سەرەڕای ئەمانەش هەموو ئیمان و باوەڕە بەخواو بەڕۆژی دوایی و، بەپێغەمبەران و بەكتێبەكان و بەگشت بڕیارە ئەزەلییەكانی خوا (خێریی و شەڕی) و حوكم و بڕیارەكانیش -سەرجەم، گەورەو بچوك- هەر بە بەرنامەو یاساكانی خوای گەورە، دەبێ‌ ئاوا ئیسلاممان قبووڵ بێت، ئەگینە هەر شتێك، هەر فیكرەو بۆچوونێكی نوێی -بەدەر لە ئیسلام- سەر هەڵبداو ڕاكێشرێتە وڵاتی ئیسلامییەوەو موسڵمانانیش بەخێرایی شان بدەنە بەری و ببنە سەربازو نۆكەری، بێگومانبن هەرگیز دینی ئاوا لای خوا وەرناگیردرێ‌، بۆ نموونە: موسڵمانی عەلمانی، موسڵمانی دیموكراسیخواز، نیشتمانی، سۆشیالیستی، بەعسی، لیبراڵی، ماركسی.. هتد، ئەمانە دەدرێنە دواوەو هەڵگری فیكرەكەشی بە موسڵمان حسێب ناكرێ‌ ((من أحدث فی أمرنا هذا ما لیس فیه، فهو رد)) (صحیح البخاری، كتاب الصلح، باب إذا اصطلحوا علی صلح جور فالصلح مردود - حدیث : ‏2571). ئەو ڕاستیەمان پێدەڵێت، ئێمە خوا ناوی ناوین موسڵمان: (هو سماكم المسلمین من قبل وفی هذا..) تەنها موسڵمان، بێ‌ هیچ (ئیزافە)و (وەصف)ێك: موسڵمانی عەلمانی، یان ماركسی، یان.. یان.. خوا وەری ناگرێ‌، دینەكەشمانی ناو ناوە (ئیسلام): (إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ ...) (آ‌ل عمران: ١٩) (. . . وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ...) (المائدة: 3) (وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ ...) (آ‌ل عمران: ٨٥)، دیارە دینێكی وا بەرنامەی چڕوپڕیشی هەیە، بۆ گشت بوارو لایەنەكانی ژیان، (23) ساڵ ژیانی پێغەمبەر ﷺ و پاش ئەویش خەلیفەكانی و بەهەموو دەسەڵات و دام و دەزگایەوە بوویان: ڕاگەیاندن، دارایی، ڕێكخستن، سەربازیی و ئەو هەموو جەنگ و (فتوحات)و، ڕێككەوتن و پەیمان لەگەڵ جولەكەو نەیارەكانی، ئاخۆ ئەو شێوە جم و جووڵ و بەدەستگرتنی دەسەڵاتە لەگەڵ ئەو هەموو ترسە لە خوا مانای جۆشدانی (دین) و دەوڵەت پێكەوە نیە؟ مانای بەڕێكردنی دین و دنیا پێكەوە نیە..؟ دەسا بۆ ئیتر پاش ئەو تەجروبە سەركەوتووە، پڕووپاگەندەی لێكبڕانی دین و دەوڵەت بكرێت، داخ ئەو داخەیە ئەمڕۆش دەیانەوێ‌ بەفەتوای هەندێ‌ مامۆستاكان (عەلمانیەت) بشەرعێنن و (بیقەوڵێنن) و بیكەنە بەدیلی ئەو ئیسلامەی سەدان ساڵ حكوومەت و دەسەڵاتداری كردووە.