زۆرترین خوێندراوە
وەسیەت بۆ باب و دایک و خزمان پێویستە.!ئیمان و مه‌عنه‌ویه‌ت لای مامۆستادرووستکردنى ئاسمانەکان و زەویی.مەسرەفى زیندانى لەسەر کێ دەبێ..؟!ئەو منداڵانەى بە منداڵى دەمرن و باوک و دایکیان کافرن، حوكميان چيە؟نیکاحى موتعە.؟دیداری بەرێز مامۆستا کرێکار - دیداری دووەم (2) کامیان هەڵدەبژێرى (گۆشەگیری، یان جموجووڵ) ؟داستانی بوختانه‌كه بۆ خاتوو عایشه! خوا لێی ڕازی بێت.!
داستانی بوختانه‌كه بۆ خاتوو عایشه! خوا لێی ڕازی بێت.!
دوای باسكردنی بوختان و تۆڵه‌ی بۆختان به‌شێوه‌یه‌كی گشتیی، پاشان به شێوه‌یه‌كی تایبه‌تی بۆ هاوسه‌رو خێزان، ئێستا نموونه‌ی سه‌خترین بوختان له مێژووی موسڵماناندا دێنێته‌وه، بوختان بۆ ماڵه پاكه به‌رزه‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ر ﷺ بوختان بۆ (عیرض) و شه‌ره‌فی پێغه‌مبه‌ر ﷺ كه‌لای خوا زۆر به‌رز و بڵونده، بۆختان بۆ (عیرض)و شه‌ره‌فی (صدّیق)ی یارو هاوڕێی پێغه‌مبه‌ر ﷺ كه له‌لای پێغه‌مبه‌ر ﷺ له‌هه‌موو كه‌سێك به‌ڕێزتره، بوختان بۆ هاوه‌ڵێكی پێغه‌مبه‌ر ﷺ (صفوان بن المعطل) كه پێغه‌مبه‌ر جگه له خێرو چاكه شتێكی دی لێ نه‌دیتووه... بۆختانێكی گه‌وره‌و سه‌ختی وابوو، یه‌ك مانگی ره‌به‌ق بوویه مایه‌ی ناڕه‌حه‌تی‌و بێتاقه‌تی موسڵمانه‌كان له مه‌دینه‌دا، یه‌ك مانگ دڵه گه‌وره پیرۆزه‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ری ﷺ ئازاردا، یه‌ك مانگ دڵه چاكه‌كه‌ی (ئه‌بووبه‌كر)و دڵه خێرخوازه‌كه‌ی خاتوو (عایشه)و دڵه به‌رزه‌كه‌ی (صه‌فوان) له قه‌له‌ق‌و ئێش‌و ئازاردا بوون !
ده‌سا باهه‌موو بچینه خزمه‌تی خاتوو (عایشه)و پێكه‌وه گوێی بۆ بگرین‌و، له‌سه‌ره‌تاوه تا كۆتایی بۆمانی بگێڕێته‌وه.
خاتوو عایشه ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر ﷺ هه‌ر كه خه‌یاڵی سه‌فه‌رێكی ده‌كرد، تیروپشكی بۆ خێزانه‌كانی ده‌كرد، هه‌ركامێكیان ناوی ده‌رچووبا له‌گه‌ڵ خۆی ده‌یبرد، جا له‌خه‌زایه‌كدا – غه‌زوه‌ی (بنی المصطلق) كه ساڵی پێنجه‌می كۆچی ڕوویدا – تیروپشكی كردو ناوی من ده‌رچوو، پاشان – ئه‌لبه‌ت دوای هاتنی ئایه‌تی حیجاب بوو – له‌گه‌ڵ پێغه‌مبه‌ردا ﷺ ده‌رچووین، شیاوی باسه من به‌ته‌نیا له‌ناو كه‌ژاوه‌یه‌كدا سوار ببووم، ڕۆیشتین تا پێغه‌مبه‌ر ﷺ له‌خه‌زاكه بوویه‌وه‌‌و گه‌ڕایه‌وه جا كاتێ به (مه‌دینه) نزیك بووینه‌وه، شه‌وێك ڕایگه‌یاند كه سوپاو كاروانه‌كه بكه‌وێته ڕێگا، ئه‌و حه‌له منیش بۆ پێویستی خۆم كه‌مێك له سوپاكه دووره‌وه‌كه‌وتم و، ئینجاپاش ئه‌نجامدانی كاره‌كه‌م، گه‌ڕامه‌وه‌‌و ده‌ستم به‌رسنگم كه‌وت، زانیم كه ملوانكه (یه‌مه‌ن)یه‌كه‌م له گه‌ردنمدا نه‌ماوه ! ئیتر به ناچاری بۆی گه‌ڕامه‌وه‌‌و كه‌مێك دواكه‌وتم، تمه‌سه هه‌ر دوای من سوپاكه به‌ڕێ ده‌كه‌وێ و ده‌ڕوا، ئه‌وانه‌ش له‌گه‌ڵ كه‌ژاوه‌كه‌ی مندان، كه‌ژاوه‌كه هه‌ڵده‌گرن‌و واده‌زانن منی تێدایه‌‌و ده‌یخه‌نه سه‌ر وشتر – ژنانی ئه‌و كاته له‌ڕولاواز بوون و خواردنێكی كه‌میان ده‌خوارد – كاتێكیش كه‌ژاوه‌كه‌یان هه‌ڵگرت، هه‌ستیان به‌هیچ نه‌كرد (ئاخۆ كه‌سێكی تێدایه، یا نا؟) منیش كیژێكی لاو بووم، وشتریان لێخوڕيی‌و ڕۆیشتن، پاش ماوه‌یه‌ك له‌گه‌ڕان، ئه‌وجا ملوانكه‌كه‌م دۆزیه‌وه، كه‌هاتمه‌وه بۆ سه‌ربازگه‌كه، ده‌بینم نه ده‌نگ هه‌یه نه ڕه‌نگ، منیش هه‌ر له‌و جێگایه تێیدابووم مامه‌وه، ده‌مزانی هه‌واڵم ده‌زانن‌و ده‌گه‌ڕێنه‌وه به‌دوامدا. ئه‌وه‌بوو كه ماوه‌یه‌ك دانیشتم، خه‌و بردمیه‌وه‌‌و بۆ خۆم خه‌وتم. (صه‌فوان)یش پشوویه‌كی دابوو كه‌وتبوویه دوای له‌شكره‌كه‌و شه‌و دره‌نگانێك جووڵاو ڕێی له جێگاكه‌ی من كه‌وت، له‌دووره‌وه تارمایی مرۆڤێكی خه‌وتووی دیت، نزیكبوویه‌وه‌و ناسیمی، چونكه پێش هاتنی ئایه‌تی حیجاب دیتبوومی، منیش به‌ده‌نگ گوتنی (إنا لله وإنا إلیه راجعون)ی ئه‌وه‌وه خه‌به‌رم بویه‌وه، ئیتر به‌چارشێوه‌كه‌م ده‌م و چاومم داپۆشی، سوێند به‌خوا ته‌نیا وشه‌یه‌كیشی له‌گه‌ڵ نه‌وتم‌و، جگه له (إنا لله.....) هیچیشم لێ نه‌بیست، ئینجا وشتره‌كه‌ی پخ كردو منیش سوار بووم‌و، ئه‌ویش حیله‌وی ڕاكێشاو ڕۆیشتین هه‌تا له‌گه‌ڵ قرچه‌ی نیوه‌ڕۆدا گه‌یشتینه‌وه پێیان. ئینجا تیاچوو ئه‌وی تیاچوو سه‌باره‌ت به‌قسه‌و قسه‌ڵۆك ده‌رباره‌ی من، به‌سه‌رۆكایه‌تی (عبدالله كوڕی سه‌لوول). جا كه گه‌یشتمه مه‌دینه –له‌حه‌سره‌تدا– یه‌ك مانگ نه‌خۆش كه‌وتم، خه‌ڵكیش هه‌ر له بوختانه‌كه ده‌دوان‌و بوو بوویه ڕازو نیازیان، ئه‌گه‌رچی له‌ئێش‌و ئازاری خۆمدا هیچیم له‌بیر نه‌ما بوو، به‌ڵام هه‌ستم ده‌كرد كه پێغه‌مبه‌ر ﷺ میهره‌بانیه‌كه‌ی جارانی له گه‌ڵم نه‌ماوه! چونكه كه جاران نه‌خۆش ده‌كه‌وتم و سه‌ردانی ده‌كردم زۆر به میهره‌بان بوو، به‌لاَم ئیستا وانه‌مابوو، ته‌نانه‌تی كه ده‌هات بۆ سه‌ردانم سه‌لامی ده‌كردو بێ ناو هێنانم هه‌واڵ پرسیی لێده‌كردم، بۆیه ئه‌وه پتر گومانی بۆ دروست كردم، ئه‌گه‌رچی هه‌ستم به‌شتی خراپ نه‌ده‌كرد ڕوویدابێ، تا چاك بوومه‌وه‌و له‌گه‌ڵ (ئوم میسطه ح) پێكه‌وه چووینه ده‌ره‌وه‌ی (مه‌دینه) بۆ ده‌ست به‌ئاو گه‌یاندن – كه‌هه‌ر شه‌واو شه‌و ده‌چووین – چونكه هێمان له نزیك ماڵه‌وه جێگه‌ی (ئه‌ده‌ب)مان دروست نه‌كردبوو، وه‌ئێمه‌ش هه‌ر به عاده‌تی عه‌ره‌بی پێشوومان ده‌كرد، له‌ماڵیشه‌وه نه‌ده‌كرا (ئه‌ده‌ب) دروست بكه‌ین، له‌به‌ر ناته‌میزی‌و شتی وا، جا من‌و (ئوم میسته‌ح – پووری ئه‌بووبه‌كری صدیق‌و دایكی میسته‌ح) چووین، له‌كاتی ڕۆشتندا قاچی له كراسه‌كه‌ی هه‌ڵكه‌وت‌و گوتی: میسته‌ح ! یاخوا خێر نه‌یه‌ته ڕێت ! منیش پێمگوت: زۆر خراپت گوت به میسته‌ح، چۆن به پیاوێك قسه ده‌ڵێیت ئاماده‌ی (به‌در) بووه؟ ئه‌ویش گوتی: ئه‌ی كه‌م سه‌لیقه، مه‌گه‌ر نه‌ت بیستووه چی ده‌ڵێن ؟! ئه‌وسا ده‌نگ‌و باسه‌كه‌ی (ئه‌هلی ئیفك)ی بۆ گێڕامه‌وه، ئیترمنیش پتر نه‌خۆشكه‌وتم و له‌ش به‌بار بووم، ئینجا كه‌گه‌ڕامه‌وه بۆ ماڵ، پێغه‌مبه‌ر ﷺ وه‌ك جاری پێشوو سه‌لامێكی كردو جۆره هه‌واڵپرسییه‌كی لێكردم ! منیش گوتم: مۆڵه‌تم بده ده‌چمه‌وه بۆ لای دایك‌وباوكم – ویستم ئه‌و هه‌واڵه لای ئه‌وان هه‌ڵسه‌نگێنم – پێغه‌مبه‌ر ﷺ مۆڵه‌تی دام‌و چوومه‌وه، ئینجا به‌دایكمم گوت: ئه‌و هه‌واڵه چیه كه‌وتۆته ده‌می خه‌ڵك ؟ گوتی: كچۆڵه‌كه‌م ! ئه‌وقسه‌یه زۆر به‌كه‌م سه‌یر بكه، سوێندم به‌خوا كه‌م ڕێكده‌وێ ئافره‌تێكی جوانی هه‌وێدارو خۆشه‌ویست لای مێرده‌كه‌ی قسه‌ی هه‌مه‌جۆره‌ی له‌سه‌رنه‌كرێت، گوتم: سبحان الله ! هه‌ر به‌ڕاستی مه‌ردم ئه‌و بوختانه باس ده‌كه‌ن؟ خاتوو عایشه ده‌ڵێ: ئه‌و شه‌وه تا به‌یانی فرمێسك له‌چاوم نه‌وه‌ستاو، خه‌ویش له‌چاوم نه‌چوو، جا بۆ به‌یانیه‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ر ﷺ (عه‌لی كوڕی ئه‌بوتالیب)و (ئوسامه‌ی كوڕی زه‌ید)ی بانگكردو داوای لێ كردن چی بكرێ باشه؟ چونكه ئه‌وماوه (وه‌حی) نه‌هات، (ئوسامه) گوتی: سوێند به‌خوا خێروچاكه نه‌بێ به‌رامبه‌ر به‌خێزانت شتێكی تر نازانم ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا !. (عه‌لی)یش گوتی: خۆ خودا ده‌رگای لێ دانه‌خستوویت ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر ! ژنانی تر زۆرن. (ئیمامی نه‌وه‌وی ده‌ڵێت: ئه‌م قسه‌یه، بۆ پێغه‌مبه‌ر ﷺ پڕبوو له خێرو به‌رژه‌وه‌ندی، چونكه زۆر له قۆناغه‌كه بێتاقه‌ت بوو، ویستی له‌و قه‌له‌قه ڕزگاری بكات، ئه‌گینه له‌دڵا ده‌یزانی كه خاتوو (عایشه) زۆر پاكه). وه له‌جاریه‌كه‌ی به‌رده‌ستیشی بپرسه، چونكه ئه‌و هه‌موو شتێك ده‌زانێ، پێغه‌مبه‌ریش ﷺ (به‌ریره)ی كه‌نیزه‌كی بانگكردو فه‌رمووی: ئایا تا ئێستا تۆ شتێكت له عایشه دیتووه بتخاته گومانه‌وه؟ (به‌ریره) گوتی: نه‌خێر، سوێند به‌وه‌ی تۆی كردووه به پێغه‌مبه‌ر ﷺ تا ئێستا شتێكم لێ نه‌دیتووه له‌نگ‌و نه‌نگ بێت، ئه‌ونده نه‌بێ كه كیژۆڵه‌یه‌كی منداڵه، له‌كاتی نان كردندا خه‌وی لێده‌كه‌وێ‌و مه‌ڕو مالاَت دێن هه‌ویره‌كه‌ی ده‌خۆن، واته: هیچ عه‌یب‌و ناته‌واوییه‌كی تێدا نیه، ئه‌مه نه‌بێ، ئه‌گه‌ر به‌عه‌یب دابنرێت. ئینجا پێغه‌مبه‌ر ﷺ هه‌ر ئه‌و رۆژه داوای له موسڵمانان كرد كه: له ده‌م و زمانی (عه‌بدوالله‌ی كوڕی سه‌لوول) رزگاری بكه‌ن، وه فه‌رمووی: كێ عوزرم قبووڵ ده‌كات به‌رامبه‌ر به‌كه‌سێك كه‌ئه‌و ئازارو بێزاره‌ی دام ده‌رباره‌ی خێزانه‌كه‌م؟ واته: ئه‌گه‌ر تۆَڵه درا، كه‌سێك لۆمه‌م نه‌كات، به‌خوا سوێند، خێرو چاكه نه‌بێ، شتێكم نه‌زانیوه به‌رامبه‌ر خێزانم، باسی پیاوێك ده‌كه‌ن، سوێند به‌خوا، خێر نه‌بێ هیچم لێ نه‌دیتووه، وه‌له‌گه‌ڵ خۆم نه‌بێ نه‌هاتۆته ماڵم. (سه‌عدی كوڕی موعاز) هه‌ڵساو گوتی: ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ! سوێند به‌خوا من عوزرت قه‌بووڵ ده‌كه‌م. ئه‌گه‌ر ئه‌مر بكه‌یت تۆڵه‌ی ده‌ده‌ین، ئه‌ر له (ئه‌وس) بێت له گه‌ردنی ده‌ده‌ین، ئه‌گه‌ر له برایانی (خه‌زره‌ج)یشمان بێت، بفه‌رموو فه‌رمانت جێبه‌جێ ده‌كه‌ین، ئه‌و ڕۆژه فرمێسك له چاوم نه‌وه‌ستاو، خه‌ویش له‌چاوم نه‌چوو، باوك‌و دایكیشم هه‌ر له‌لام بوون به‌جێیان نه‌هێشتم، ئه‌و شه‌ووڕۆژه ئه‌وه‌نده گریام گوتم جه‌رگم له‌ت بووه. له‌م ده‌مه‌دا ژنێكی (ئه‌نصار)یش مۆڵه‌تی خواست‌و هاته ژووره‌وه ئه‌ویش له‌گه‌ڵم ده‌ستی كرده گریان، پاشان پێغه‌مبه‌ر ﷺ هاته ژووره‌وه‌و دانیشت – كه به‌ڕاستی له‌و رۆژه‌وه ئه‌و ده‌نگ‌و باسه سه‌ری هه‌ڵدابوو، دانه‌نیشتبوو له‌لام، مانگێكیش تێپه‌ڕی هیچ (وه‌حی)یه‌ك له‌باره‌ی منه‌وه نه‌هات، پێغه‌مبه‌ر ﷺ پاش (الحمد لله‌‌و شایه‌تی به‌تاك‌و ته‌نیایی خوا) فه‌رمووی: عائیشه ! خۆ ده‌زانی ئه‌و قسه‌وباسه‌م پێگه‌یشتووه، جائه‌گه‌ر پاك بیت، خوا پاكانت بۆ ده‌كات، وه‌ئه‌گه‌ر تاوانێكت كردبێت، له‌خواداوا بكه لێت خۆش ببێت، چونكه ئه‌گه‌ر به‌نده ئیعتیراف به‌تاوانی خۆی بكا‌و ته‌وبه بكات، خوا لێی ده‌پۆشێ. جاكه پێغه‌مبه‌ر ﷺ له‌قسه‌كه‌ی بوویه‌وه – ئه‌وه‌ند سه‌خت بوو له‌لام – فرمێسك به‌چاومه‌وه قه‌تیسما، ئینجا به‌باوكمم گوت: تۆ وه‌ڵامی پێغه‌مبه‌ر ﷺ بده‌وه، ئه‌ویش گوتی: سوێند به‌خوا منیش زیاد له‌وه ئێوه ده‌یزانن – نازانم چی پێ بڵێم. به‌دایكمم گوت: ده‌سا تۆ له باتی من وه‌ڵامی پێغه‌مبه‌ر ﷺ بده‌وه، گوتی: سوێند به‌خوا نازانم چی وه‌ڵام بده‌مه‌وه. ده‌ڵێ گوتم: خۆ من كیژێكی لاوی ته‌مه‌ن كه‌مم‌و ئه‌وه‌ند قورئانم له‌به‌رنیه... سوێند به‌خوا بێ، بێگومان ده‌زانم كه‌ئه‌و قسه‌و باسه‌یه‌تان بیستووه له‌ده‌م خه‌ڵكدایه‌‌و ده‌شزانم له دڵتاندا ئوقره‌ی گرتووه‌‌و باوه‌ڕتان كردووه، خۆ ئێستا ئه‌گه‌ر بڵێم دڵنیا بن من به‌ریم – كه‌خواش چاك ده‌زانێ به‌ریم – ئێوه باوه‌ڕم پێناكه‌ن ! خۆ ئه‌گه‌ر ئیعتراف به‌شتێ بكه‌م – كه خوا ده‌زانێ به‌ریم لێی – باوه‌ڕ ده‌كه‌ن ! سوێند به‌خوا منیش هه‌ر قسه‌كه‌ی باوكی یوسف (یه‌عقووب) ده‌ڵێم: ((فصبر جمیل والله المستعان علی ماتصفون) (یوسف: 18) پاشان له‌سه‌ر نوێنه‌كه‌م وه‌رچه‌رخام و له‌خوام ده‌خواست ته‌بریئه‌م بكات، به‌ڵام هه‌رگیز باوه‌ڕم نه‌ده‌كرد خوا بۆ پاكانه‌ی من وه‌حی بنێرێت، چونكه خۆم زۆر به‌كه‌متر له‌وه داده‌نا قورئان له‌شانی مندا بێته خوارێ، به‌ڵام هیوام بوو پێغه‌مبه‌ر ﷺ له‌خه‌وا ته‌بریئه‌ی منی نیشان بدرێت. سوێند به‌خوا پێغه‌مبه‌ر ﷺ له‌و شوێنه‌ی هه‌ڵنه‌ساو، هیچ كه‌سێكیش له‌و ماڵه‌دا له‌جێی خۆی نه‌چوویه‌ده‌ر، تا وه‌حی دابه‌زیه سه‌ر پێغه‌مبه‌ر‌و تووشی سه‌ختی وه‌حیه‌كه بوو، وه‌ك جاران كه‌وه‌حی بۆ ده‌هات ناڕه‌حه‌ت ده‌بوو. ته‌نانه‌تی له ڕۆژێكی سه‌ختی زستاندا دڵۆپه عاره‌ق – وه‌كو مرواری بێگه‌رد – له‌ناو چاویا ده‌ڕژایه خوارێ.
ئینجا كه ئه‌و بێتاقه‌تی وناره‌حه‌تییه‌ی پێغه‌مبه‌ر ﷺ نه‌ماوكه‌وته كه‌نین‌و یه‌كه‌م قسه كردی، پێی گوتم، ئه‌ی عایشه ! سوپاسی خوا بكه، ئه‌وا ته‌بریئه‌ی كردیت، ئینجا دایكم پێی گوتم: هه‌سته سوپاسی پێغه‌مبه‌ر بكه، گوتم: سوێند به‌خوا هه‌ڵناسم‌و جگه له‌خواش سوپاسی كه‌س ناكه‌م. ئه‌وسا خوا فه‌رمووی: [إن الذین جاؤوا بالإفك عصبة منكم...] (نوور: 11) جا كه خوا ئه‌م پاكانه‌یه‌ی بۆ كردم، باوكم (ئه‌بووبه‌كر –خ -) كه‌جاران (میسته‌حی به‌خێو ده‌كرد – سوێندی خوارد: ئیتر دوای ئه‌و قسه‌یه كه هه‌ڵیبه‌ست بۆ عایشه، به‌خێوی ناكه‌م، ئه‌وجا خوا فه‌رمووی: [ولایأتل أولوا الفضل منكم والسعة أن یؤتوا....] تا [غفور رحیم]. ئه‌بووبه‌كر گوتی: به‌ڵێ... سوێند به‌خوا حه‌زده‌كه‌م لێم ببووریت، ئیتر گه‌ڕایه‌وه سه‌رباری پێشووی بۆ به‌خێوكردنی (میسته‌ح).
پێغه‌مبه‌ر ﷺ له (زه‌ینه‌ب)یشی پرسیار ده‌كرد: ئاخۆ شتێكی بیستووه، یان دیتووه ؟ زه‌ینه‌بیش ده‌یگووت: ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ! گوێ‌و چاوم ده‌پارێزم، واته هیچم نه‌بیستووه‌و، هیچیشم نه‌دیتووه. عایشه گوتی: خۆ ئه‌گه‌ر بڵێ: زه‌ینه‌ب كاتی خۆی شانی له‌شانم ده‌داو خۆی هه‌ڵده‌كێشا به جوانیه‌كه‌ی، به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌یشدا خوا پاراستی‌و خۆی نه‌خسته ناو ئه‌و هه‌واو گوناحانه‌وه، به‌ڵام (حه‌منه)ی خوشكی زه‌ینه‌ب خۆی خسته ناو ئه‌و داوه‌وه‌و به‌هیلاك چوو.
ئه‌مه كۆتایی ئه‌و داستانه‌بوو، بۆ خاتوو عایشه چنراو هه‌ڵبه‌سترا. (ده‌توانی ته‌ماشای ئه‌م سه‌رچاوانه بكه‌یت: (مسند احمد/194-197، فتح الباری: كتاب الشهادات 5/2661. ومسلم: كتاب التوبة:4/ و سیرة إبن هشام).
ئیمامی (نه‌واویی) ده‌ڵێت: ته‌بریئه‌ی خاتوو (عایشه) به‌ده‌قی قورئانی پیرۆز كراوه، بۆیه ئه‌گه‌ر كه‌سێك گومانی له‌و مه‌سه‌له‌دا هه‌بێ – په‌نا به‌خوا – به‌كۆی ده‌نگی موسڵمانان.كافر ده‌بێ‌و به‌موڕته‌د داده‌نرێ.(ئیبن عه‌باس)و چه‌ند زانایه‌كی تر ده‌ڵێن: (لم تزن امرأة نبی‌ّ من الأنبیا‌ء صلوات الله وسلام علیهم أجمعین). واته: ژنی هیچ پێغه‌مبه‌رێك زیناكار نه‌بووه.
خوێنه‌ری هێژا ! له‌هه‌موو سه‌رده‌مێكدا كۆمه‌ڵه مرۆڤێكی نه‌فس نزم، سه‌ری ژه‌هراوییان به‌رز ده‌كه‌نه‌وه، به‌خه‌یاڵی خاوی خۆیان ده‌یانه‌وێ ئه‌و ماڵه ڕه‌وش به‌رزه ناشیرین‌و لیخن بكه‌ن، ده‌یانه‌وێ قه‌ڵای قییه‌م‌و ئه‌خلاق بڕوخێنن ! بۆیه له‌م دواییه‌شدا كۆمه‌ڵه قه‌ڵه‌مێكی ژه‌هراوی خۆفرۆش‌و، دوور له هه‌موو ڕه‌وشتێكی مرۆڤایه‌تی، هێرشێكی بێ وێنه‌یان كرده سه‌ر ته‌واوی ئیسلام‌و به‌ها پیرۆزه‌كانی ئیسلام‌و پێغه‌مبه‌ران‌و خێزان‌و هاوسه‌ره‌كانیان‌و – به‌داخه‌وه – له‌لایه‌نی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستانیشه‌وه خه‌ڵاتی نووسه‌ره‌كه‌ی كرا ! خوای كارجوان‌و كارزان ده‌فه‌رمووێ [إن الذین یرمون المحصنات الغافلات المؤمنات لعنوا فی الدنیا والآخرة ولهم عذاب عظیم] 24/23 واته: ئه‌وكه‌سانه بۆ ژنانی داوێنپاكی بێ ئاگای ئیماندار بوختان ده‌كه‌ن، له دنیاو له قیامه‌ت نه‌حله‌ت لێكراون، جه‌زره‌به‌شیان ئێجگار گه‌وره‌و دژواره. دیاره ئه‌م دیفاع‌و به‌ره‌وانیه بۆ گشت ئه‌و ژنانه‌یه ئه‌و صیفه‌ته‌یان هه‌بێت، به‌تایبه‌تی خاتوو (عایشه – خ) كه‌هۆكاری هاتنه خواره‌وه‌ی ئه‌م ئایه‌تانه بوو. (ئیبن كه‌سیر) ده‌ڵێت: (وقد أجمع العلما‌ء - رحمهم الله – قاطبة علی أن من سبها بعد هذا ورماها بما رماها بعد هذا الذی ذكر فی هذه الآیة، فإنه كافر، لأنه معاند للقرآن، وكذا الحكم فی جمیع أمهات المؤمنین). پێغه‌مبه‌ریشمان محمد ﷺ ده‌فه‌رمووێ: ((إجتنبوا السبع الموبقات)) واته: له‌و حه‌وت شته به‌هیلاك به‌رانه‌وه دوور بن. پێیانگوت ئه‌وانه چین؟ ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ! فه‌رمووی: ((الشرك بالله، والسحرُ، وقتل النفس التی حرّم الله إلا بالحق، وأكلُ الربا، وأكلُ مال الیتیم، والتولى یوم الزحف، وقذف المحصنات الغافلات المؤمنات)) متفق علیه. واته شه‌ریك دانان بۆ خوا، جادوو، كوشتنی مرۆڤ به‌ناحه‌ق،سوود خواردن، خواردنی ماڵی هه‌تیو، هه‌ڵهاتن له ڕۆژی هێرشی كافران، بوختان بۆ ژنانی ئیمانداری داوێنپاكی دووره ئاگا. مرۆڤی پاك – ژن، یان پیاو – لای ئیسلام به‌ڕێزو خاوه‌ن حورمه‌ته، هه‌ربه‌یه‌كیش شیاون ژن‌و مێردی بكه‌ن، ژن‌و پیاوی داوێن ته‌ڕیش هه‌ر بۆ یه‌ك شایه‌ستن، دیاره خاتوو (عایشه- خ) پاكه، بۆیه لای پێغه‌مبه‌ره ﷺ. واته (عایشه) خاوێن نه‌بووبا، بۆ پێغه‌مبه‌ر ﷺ نه‌ده‌شیا، كه‌وابوو پاك‌و بێ عه‌یبه بۆیه لای پێغه‌مبه‌ره ﷺ.
سه‌رچاوه / ژنان و كاروباری ژنان له ئیسلامدا .. نووسینی: مامۆستا ئه‌حمه‌د كاكه مه‌حموود
بەروار2020/04/01سەردان 1096
پێشەکیی - ژنان و كاروبارى ژنان لە ئيسلامدا قورئان گرنگی بە ژنان و کاروباری ژنان دەدات.! پێکھاتەی جەستەی ژن و پیاو لێکجودایە.! بێحورمەتی کەناڵە سێکسیە بازرگانیەکان بەرامبەر بە ژنان.! چه‌ند خوویه‌كی جاهیلیه‌ت به‌رامبه‌ر به ژنان و چاره‌سه‌ریان له ئیسلامدا (1+2) چه‌ند خوویه‌كی جاهیلیه‌ت به‌رامبه‌ر به ژنان و چاره‌سه‌ریان له ئیسلامدا (3+4) چه‌ند خوویه‌كی جاهیلیه‌ت به‌رامبه‌ر به ژنان و چاره‌سه‌ریان له ئیسلامدا (5+6) چه‌ند خوویه‌كی جاهیلیه‌ت به‌رامبه‌ر به ژنان و چاره‌سه‌ریان له ئیسلامدا (7+8) کیژانی ھەتیوو بێ باب، گەلێ ستەم وناھەقیان لێدەکرا.! فره ژنێتی..! فره ژنی له چه‌ند ڕوویه‌كه‌وه پێویسته.! پرسیارێكی سه‌یرو سه‌مه‌ره لەسەر فرە پياوى؟! ئەگەری سەرھەڵدانی ئاڵۆزی لە فرە ژنییدا.؟ فره ژنێتی پێغه‌مبه‌ر "صلى الله عليه وسلم" ماره‌یی ژنان.! ئایا مارەیی سنووری بۆ دادەنرێت ؟
