مزگەوت کردنە گۆڕستان و ناشتنى مردوان تێیداو، نوێژ تێداکردنى.؟
مەسەلەى مزگەوت کردنە گۆڕستان و ناشتنى مردوان تێیداو، نوێژ تێداکردنى.؟
مەسەلەى مزگەوتکردنە گۆڕستان و ناشتنى مردوان تێیداو، نوێژ تێداکردنى، زانا شارەزاکانى دینى ئیسلام، کارى وایان بەکارێکى ناپەسەندو ناڕەوا داناوەو، بەتوندیى ڕێیان لێگرتووە، تەنانەتى شێخى (ئیبن حەجەر) لە کتێبى (زەواجر)دا بە گوناهى گەورەى داناوە.
پێشەوا (ئەحمەد، ئەبوداود، ترمزیى، ئیبن ماجە) لە (عەبدوڵڵاى کوڕى عەباس)ـەوە دەگێڕنەوە کە: پەیامبەر ﷺ فەرموویەتى: ((لعن الله تعالى زائرات القبور والمتخذين عليها المساجد والسرج)).(ضعيف بهذا اللفظ والسند، ضعفه الألباني في ضعيف الجامع، برقم: 4691. ولكن ورد بلفظ وسند آخر: (لعن الله زوارات القبور) صححه الألباني في صحيح الجامع، برقم: 5109). واتە: نەحلەتى خوا لەو ژنانە کە دەچنە سەر گۆڕو لەوانەش کە مزگەوت دروست دەکەن لەسەر گۆڕو چراو کارەبایان لەسەر هەڵدەکەن.، پێشەوا (موسلیم)یش ئەمەى بۆ زیاد کردووە: ((ألا وإن من كان قبلكم كانوا يتخذون قبور أنبيائهم وصالحيهم مساجد، ألا فلا تتخذوا القبور مساجد، إني أنهاكم عن ذلك)).(صحيح مسلم، كتاب المساجد ومواضع الصلاة، باب النهي عن بناء المساجد، حديث : 859) واتە: بزانن! ئەگەر ئەوانەى بەر لەئێوە گۆڕى پێغەمبەرەکانیان کردبێتە مزگەوت، ئەوا من ڕێم لێگرتن. وەهەروا (موسلیم و نەسایى) لە خاتوو (عائیشە)وە ئەم فەرمودەیە دەگێڕنەوە: ((إن أولئك إذا كان فيهم الرجل الصالح فمات، بنوا على قبره مسجدا وصوروا فيه تلك الصور، أولئك شرار الخلق عند الله يوم القيامة)).(صحيح مسلم، كتاب المساجد ومواضع الصلاة، باب النهي عن بناء المساجد، حديث : 854) واتە: ئەوانەى بەر لە ئێوە هەر کە پیاوێکى صاڵحیان لێ دەمرد، مزگەوتێکیان لەسەر دەکردو وێنەو نەخش و نیگارى مردووەکەشیان ساز دەدا، دەسا چاک بزانن کە ئەوانە لە رۆژى قیامەتدا لە هەمووکەسێک خراپترن.
ئیمامى (قورتوبیى) دەڵێ: (قال علماؤنا: وهذا يحرم على المسلمين أن يتخذوا قبور الأنبياء و العلماء مساجد)، واتە: زاناکانى دینى ئیسلام دەڵێن: ئەمە وا دەگەیەنێت کە لەسەر موسڵمانان حەرامە گۆڕى پێغەمبەرەکان و زاناکان بکەنە مزگەوت. فەرموودەیەکیش هەیە کە ئیمامى موسلیم دەیگێڕێتەوە: ((لا تصلوا إلى القبور، ولا تجلسوا عليها)).(صحيح مسلم، كتاب الجنائز، باب النهي عن الجلوس على القبر والصلاة عليه، حديث : 1667) پاشان قورتوبیى دەڵێ: (أى لا تتخذوها قبلة، فتصلوا عليها أو إليها كما فعل اليهود والنصارى).
والله أعلم.
ئەحمەد كاكە مەحموود
بەروار2020/03/31سەردان 526
تۆڵەى ڕێبڕ و ئەوانەى لە دەسەڵاتى ئیسلامى دەردەچن.؟ تۆڵەى دزو وەڵامێک بۆ ناحەزانى ئیسلام.؟ هەرچى جانەوەرى ڕاو بیگرێ حەڵاڵە.؟ گۆشتى نیچێر بەم مەرجانەى خوارەوە حەڵاڵە.:- کەفارەت و بارتەقاى سوێند.؟ فرە ژنى.؟ ئەم جۆرە ژنانە مەخوازن.؟! نیکاحى موتعە.؟ ئەحکامى موتعە.؟ بۆچی لەمیراتدا ژنان وەک پیاوان حسابیان بۆ ناکرێ.؟ باسێک دەربارەى (قەووامە) و دەسەڵاتى پیاوان بەسەر ژناندا.؟ چەند ڕوونکردنەوەیەک سەبارەت بە (قیساس).؟ وەسیەت بۆ باب و دایک و خزمان پێویستە.! ڕۆژووى مانگى ڕەمەزان و چەند ئەحکامێک.؟ چەند بۆچوونێک و وەڵامی چەند پرسیارێک لەبەرەکانى جیهاد دا.؟