حوکمى خواردنى گۆشتى ئەسپ و هێسر.؟

( والخیل والبغال والحمیر) هەروەها ئەسپ و مایەن و هێسترو گوێدرێژى دروستکرد (لتركبوها وزينة) بۆ ئەوەى کاتێ ئێوە دەچن بۆ جێیەک سواریان بن، بێ لەوەیش ببنە زینەت و جوانیى و جەماڵى دنیاتان، جا باشە خوایەکى دەسەڵاتدارو، خاوەن نیعمەتێکى ئاوا، شیاوى پەرستن نییەو ناتوانێ مردووان زیندوو بکاتەوە؟. ( ئەبوو حەنیفە) رەحمەتى خواى لێ بێت، پێیوایە کە: گۆشتى ئەسپ و مایین قەدەغەیەو ناخورێ، چونکە لەئایەتەکەدا خوا دەفەرموێ: (والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة) واتە: بۆ سواریى و زینەتى دروستکردوون، نەک بۆ خواردن، وەکو ئەو دەڵێت. بەڵام جەماوەرى زاناکان وەکو ئیمامى (مالیک و، شافعیى و، ئەحمەد) و هاوەڵانیان و زۆربەى زاناکانى (سەلەف و خەلەف)یش دەڵێن: گۆشتی ئەسپ و مایین حەڵاڵەو دەخورێ، بەم بەڵگانە: یەکەم: لە بوخاریى دا هاتووە: (( نهى رسول الله ﷺ يوم خيبر عن لحوم الحمر الأهلية، و رخص في الخيل)). (كتاب المغازي، باب غزوة خيبر، حديث: ‏3996). واتە: پێغەمبەر ﷺ لەخواردنى گۆشتى (کەر)ى ماڵى رێگرى کردو، مۆڵەتى بە خواردنى گۆشتى ئەسپ و مایین دا. دووەم: ئیمامى موسلیم لە خاتوو (ئەسما)وە (خواى لێ رازى بێت) دەگێڕێتەوە دەڵێت: (( نحرنا على عهد رسول الله ﷺ فرسا فأكلناه ونحن بالمدينة)).(رواه مسلم، كتاب الصيد/1541) واتە: ئێمە لەسەردەمى پێغەمبەردا ﷺ لە مەدینەدا مایینێکمان سەربڕى و خواردمان. سێیەم: (دوحیە) دەڵێ: بە پێغەمبەرم ﷺ گوت:
(( ألا أحمل لك حمارا على فرس، فينتج لك بغلا فتركبَهَا؟ قال: إنما يفعل ذلك الذين لا يعلمون)). (مسند الإمام أحمد4 /311. صحيح لغيره وهذا إسناد ضعيف لانقطاعه الشعبي لم يسمع من دحية الكلبي. تعليق شعيب الأرنؤوط). واتە: رێگەم دەدەیت گوێدرێژێک لە مایینێک بپەڕێنم، بەشکو هێسترێکى ببێ بۆ ئەملاو ئەولا سوارى ببیت؟ فەرمووى: ئەوە کارى ئەو کەسانەیە نازانن.


والله أعلم.

ئەحمەد كاكە مەحموود