حوکمى یادکردنەوەى سەرى ساڵى زایینى.؟

ڕوونکردنەوەیەک سەبارەت بە لەدایکبوونی عیسا پێغەمبەر (درودو سڵاوی خواى لەسەر بێت):

(قل يا اهلَ الكِتابِ تَعالَوْا إلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا ؤ بَيْنَكُمْ الا نَعْبُدَ الا اللهَ ؤ لانُشْرِكَ بِهِ شَيْئا ؤلايَتَخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أرْباباً مِنْ دونِ الله فَإِنْ تَؤلَوا فَقولوا اشْهَدوا بِأَنا مُسْلِمون) آل عمران/ 64.

* بەر لەوە بچینە ناو باسەکەوە، دەبێ بزانین کە لەدایکبوون و ژیانی هەموو پێغەمبەرەکان – لە ئادەمەوە بۆ خاتەم دروودیان لەسەر بێت – لای ئیسلام و موسڵمانان پیرۆزو نرخێنراوە، چونکە هەریەکەیان هەڵگری پەیامێکی خوایی بووە بۆ ئیصلاح و چاکسازیی نێو گەل و نەتەوەکەى خۆیی و بێ ئۆقرە بووە بەرامبەر کێشەو گرفتەکانیان.

* وە هەریەکەیان بە ڕاست و ڕەوان بوون و تاک و تەنیایى خواى بۆ خەمڵاندوون، ئەوانیش بوویانە قبوڵیان کردووەو تەسلیم بووە، بووشیانە هەر چەلەحانێ و دەمبازیى و قڕە قڕى بووە، هەتا خواش سزاو جەزرەبەى داون و کردوونى بە پەندو عیبرەت بۆ نەوەکانى دواى خۆیان.

* لاى موسڵمانان هیچ فەرق و جیاوازییەک نیە لە نێوان پێغەمبەرەکاندا – وەک ئەوە کە پێغەمبەرن – وە ئیمان و باوەڕیان بە هەمووان هەیە، وەکو دەفەرموێ: (قولوا آمنا بالله وما أنزل إلينا وما أنزل إلى إبراهيم وإسماعيل وإسحاق ويعقوب والأسباط وما أوتى النبيون من ربهم لانفرق بين أحد منهم ونحن له مسلمون) بەقەرە /136، واتە: بڵێن ئەى ئیمانداران..! ئێمە باوەڕمان بەخواو بەو پەیامە هێناوە دابەزێنراوە بۆمان (قورئان) و بەو (صحوف)ـانەش بۆ ئیبراهیم و ئیسماعیل و ئیسحاق و یەعقوب و نەوەکانى هاتوون، وە بەو پەیامەش بە مووساو بە عیسا دراوە، بەوەش بە پێغەمبەرەکانى تر دراوە لەلایەن خواوەندیانەوە، وە ئێمە لەناو هیچ کامێکیاندا فەرق و جیاوازى ناکەین و گوێرایەڵ و ملکەچى فەرمانى خواین، دینى ئیسلام – کە کۆتا ئایینى ئاسمانیەو کورتەو پوختەى هەمووانەو، جگە لەوەش پەیامێکى  هەتا هەتاییە - گشت ئەندام و ڕۆڵەکانى لەسەر برایەتیى و تەبایى و یەکتر خۆشویستن پەروەردە دەکات، لەسەر تەوحیدو ئولوهیەت و ڕبووبیەتێکى ڕاستەقینە تێدەگەیەنێت، لەسەر ئیمان و رێز بۆ هەموو پێغەمبەران بێ هیچ فەرق و سوونێک لە نێوانیاندا, لە سوورەتى (ئالى عیمران) ئایەتى: (84 - 85)یشدا هاتووە: (قل آمنا بالله وما أنزل علينا وما أنزل على إبراهيم وإسماعيل وإسحاق و يعقوب والأسباط وما أوتى موسى وعيسى والنبيون من ربهم لا نفرق بين أحد منهم  ونحن له مسلمون* ومن يبتغ غيرالإسلام دينا فلن يقبل منه وهو فى الآخرة من الخاسرين)، دەکرێ هەندێ لە پێغەمبەران ماندووتر بووبن و پتر توشى ئازارو بێزار بووبن و بە (أولوالعزم) ناویان هاتووە لە قورئاندا، جا لەو سۆنگەیەوە دەشێ هێندێکیان لاى خوا سەرخرابن لە رێزو پلەدا: (تلك الرسل فضلنا بعضهم على بعض منهم من كلم الله..) سوورەتى (بەقەرە: 253).

دینى ئیسلامیى پیرۆز پێغەمبەران گشت بە پێغەمبەرى خوا دادەنێ و، ئیمانیشى بەتاکە تاکەیان فەرزکردووەو، سەرجەم شوێنکەوتووەکانیان بە براى موسڵمانان دادەنێت، وە لە گەلـێ ئایەتى قورئاندا داواى ئاخافتن و حیواریان لێدەکات بۆ تێگەیشتن لە پەیامەکانى خواو وەلانانى هەر کێشەو نیزاعێکى نێوانیان.

بەڵێ.. لە دایکبوونى هەر پێغەمبەرێک لە پێغەمبەران- سڵاویان لێ بێت - سەرکەوتن و ژیانەوەیەکە بۆ کۆمەڵگە، وە لە بەرامبەر ئەوەوە پێویستە موسڵمانان شوکرانە بژێریى خوا بکەن بە عیبادەت و خواپەرستیى و پتر ڕوو لە خوا کردن، نەک بە ئاهەنگ و فیستیڤاڵ، بە تایبەتى ئەگەر  کارى ناشەرعیى و گوناح و تاوانى تێدا حەڵاڵ بکرێت، وەکو ئێستا کە بەناوى لە دایکبوونى (عیسا) پێغەمبەرەوە هەزاران میهرەجانات و ئیحتیفالات دەبەسرێ و، هەزاران هەزار جۆر تاوان و گوناحى تێدا دەکرێت: عارەقخواردنەوەو تێکەڵبوونى کچان و کوڕان، بێگومان ساڵیادو یادکردنەوەى ئاوا لە دینى ئیسلامدا حەرام و قەدەغەیەو نابێ رێى پێ بدرێ، کەوابوو هەر شتێک لە شەریعەت و دینى ئیسلامدا ڕێى پێ نەدرابێت، نابێ موسڵمانانیش بە هى خۆیانى بزانن و بیکەنە جەژن و جەژنە پیرۆزەى تێدا بکەن، لە ئیسلامدا تەنها ئەو دوو جەژنە (قوربان) و (رەمەزان) رێیان پێدراوە، ئیتر بۆ لە دایکبوونى هیچ کەسێک تەنانەتى پێغەمبەرانیش ئاهەنگ گێڕان نیە.

ئێمە لە دایکبوونى هەموو پێغەمبەران بەرز دەنرخێنین و حورمەت و رێزى بۆ دادەنێین، عیسایش - علیە السلام- یەکێکە لەو پێغەمبەرانەو،, هەم خۆیى و هەم خاتوونە (مەریەم)ـى دایکى، وا تەماشا دەکەین کە قورئان وەصفى کردوون، داهێنان و جەژن گێڕان – بە هەر بۆنەیەکەوە – کە لە ئیسلامدا جێی نەبووبێتەوە، خۆ ئامادەکردن بۆ ئەو بۆنەو جەژنانە قەدەغەیە، چ جاى ئەوە جەژنی تیا بگێڕدرێ، من وا دەزانم گرنگیدان بەم جۆرە جەژن و بۆنانەو، پشتگوێ خستنی بۆنەو جەژنە ئیسلامییەکان  - بۆ نموونە کاتێ ساڵی کۆچی نوێ دەبێتەوە – کوا ئەوەندە باسی هەیە.؟! کوا ڕاگەیاندن شتێکی لەسەر بڵێن.؟ تەنانەتى لەسەر میمبەرەکانیش ئەوەندە چڕ ناکرێتەوە..!  بێگومان (عیسا) پێغەمبەر - سڵاوى لەسەر بێت – کاتێ لە دایک دەبێ، هەر موجیزەیە، چونکە دەسەڵات و توانای خواى باڵا دەست نەبێ، ژن بێ مێرد چۆن حامیلە دەبێ و منداڵى دەبێ..؟ وە کاتێکیش جوولەکە پیلانیان داڕشت بۆ کوشتنى و هێرشیان کردە سەریى و خوا پاراستى لێیان و، یەکێ لە خۆیانیان کوشت وایان زانى عیسایە.! هەر موعجیزەیە.. وە کە خوا ڕزگارى دەکاو بەرزى دەکاتەوە بۆلاى خۆی و بۆ دوایى دێتە خوارەوە هەر موعجیزەیە، قورئانى پیرۆز چەندە ڕێز لەخاتوونە مەریەم دەگرێت و پاکانەى بۆ دەکات، کاتێ جوولەکە بوختانیان بۆ کرد: (و بكفرهم و قولهم على مريم بهتانا عظيما) سوورەتى (نیسا: 156) یان چۆن بە درۆیان دەخاتەوە کاتێ دەڵێن لە (سێدارە)ماندا: (وقولهم إنا قتلنا المسيح عيسى ابن مريم رسول الله وماقتلوه وما صلبوه ولكن شبه لهم و إن الذين اختلفوا فيه لفى شك منه ما لهم به من علم إلا اتباع الظن وما قتلوه يقينا بل رفعه الله إليه وكان الله عزيزا حكيما وإن من أهل الكتاب إلا ليؤمنن به قبل موته ويوم القيامة يكون عليهم شهيدا) 4/157 – 159، هیوادارم شوێنکەوتووەکانیشى دواى ئامۆژگارییەکانى بکەون و بە بەندەى خواى دابنێن و نەیکەنە کوڕى خوا.! (لقد كفر الذين قالوا إن الله هو المسيح ابن مريم و قال المسيح يا بنى إسرائيل اعبدوالله ربى و ربكم إنه من يشرك بالله فقد حرم الله عليه الجنة ومأواه النار وما للظالمين من أنصار) 5/72، باوەڕ بە وتەو ئامۆژگارییەکانى بکەن: (وإذ قال عيسى ابن مريم يا بنى إسرائيل إنى رسول الله إليكم مصدقا لما بين يدى من التوراة ومبشرا برسول يأتى من بعدى اسمه أحمد...) 61/6.

هیوادارم ئەم ساڵەیان بکەنە ساڵى گۆڕانکاریى و هێمنیى و ئاسودەیى جیهان و، ئەوەندە زەبرو زۆرو زوڵم و ستەم لەجیهانى ئیسلامییەت نەکەن، وە بەپێى مەفهووم و چەمکى ئەم ئایەتە پیرۆزە بکەن کەدەفەرموێ: (...ولتجدن أقربهم مودة للذين آمنوا الذين قالوا إنا نصارى...) 5/82. وە دەڵێین: (ذلك عيسى ابن مريم قول الحق الذى فيه يمترون). 19/34. 
(بۆ وەڵامی تێرو تەسەلتری ئەم بابەتە سەیرێکی (مجموع الفتاوى)ی (ئیبن تەیمیە) بکە، بەرگى / 13 جوزئى ( 25 ) لــ175، چاپى (2)ی ساڵی 1419 ک بەرامبەر 1998 ز).

لە کۆتاییدا:  (وسلام عليه يوم ولد ويوم يموت ويوم يبعث حيا)

ئەحمەد كاكە مەحموود

29/11/1426 ک - 1/1/2006 ز