ئیسلام و دەسەبەرێتى کۆمەڵایەتیى.

ئیسلام و دەسەبەرێتى کۆمەڵایەتیى

 (الإسلام والتكافل الإجتماعى)

بەناوى خواى بەخشندەى ڕۆزیدەر
ئایینى پیرۆزى ئیسلام مرۆڤ هان دەدات بۆ کۆشان و کردو کاسبیى، دەچێ بە گژ بێکاریى و بەتاڵەدا، مرۆڤى تەمەڵ و سست و خاوو بێکارى خۆش ناوێ، ڕێ بە جۆرەها مامەڵە دەدا کە دەوڵەمەند و هەژارەکان پێکەوە ببنە شەریک و هاوبەش، تا ببێتە هۆکار و فورسەتێک بۆ سوود وەرگرتن لە دەسەڵات و تواناى ماددى دەوڵەمەندەکان، بۆ نموونە: کەشاوەرزیى و کشتوکاڵ، باخداریى و باخەوانیى، کۆمپانیاو هاوبەشیى کاروکرێکارى، ئیجارەو بەکرێدان، وەکالەت و بریکارى و هیبەو بەخشین و قەرز و وام و ... هتد. ئەمانە چەند فاکتەرێکن بۆ پەیداکردنى گوزەران و ژین و زندەگیى، ئەگەر ئەو مرۆڤە هەژارە لە یەکێ لەو بوارانەدا نەیتوانى کار بکات، بابچێ لە بوارێکى تردا کار بکات، خۆ ئەگەر هەر هیچى لێنەهات و قەتیس ما لە گوزەراندا، ئەوا لەو حاڵەتەدا ئیسلامى پیرۆز چەندین ڕێگاى ترى داناوە بۆ هاوکارى و هەماهەنگى لە گەڵیاندا، بۆ نموونە: زەکات و صەدەقە، خێرو خێرات، ئیحسان و چاکەکردن، لەگەڵ دەیان سەرچاوەى تر کە هەقە دەوڵەت سازیان بکات بۆ بژێویى هەژارو پەککەوتە و هەتیوو بێوەژن، لەوانە: وەقفى گشتیى - کە موسڵمانان - لە سەراسەریى جیهانى ئیسلامیدا دەیکەن و بەروبوومەکەى سەرف دەکرێت لە هەر ڕێگایەکى شەرعیى و چاکەدا بەمەبەستى ژیاندنەوەى هەژارەکان .

قورئانى پیرۆز بەڕاشکاوى مافى هەژاران لە ماڵ و سامانى دەوڵەمەندەکاندا دەچەسپێنێ: (وفي أموالهم حق معلوم للسائل والمحروم) خۆ لە دیدى ئیسلامدا، ئەو سەروەت و سامانەى لە دەستى دەوڵەمەندەکاندایە سەروەت و سامانى خوایەو، دەوڵەمەندەکانى کردۆتە جێنیشین بۆ سەرف و ئاڵ و وێل تێیداو پێویستیشى کردۆتە سەریان بژێویى و گوزەرانى هەژارەکانى لێبدەن، تەماشاى پێغەمبەریشمان (محمد ﷺ) بکەن، چۆن خەڵک هەڵدەنێت بۆ سەرف و بەخشش و بەخت کردنى ماڵ و دەسەبەرێتى کۆمەڵایەتى: ((..ومن كان في حاجة أخيه، كان الله في حاجته..)).( صحيح البخاري، كتاب المظالم والغصب، باب: لا يظلم المسلم المسلم ولا يسلمه، حديث : ‏2330‏.) واتە: هەرکەسێ بەدەم پێویستى براکەیەوە بێت، خواش هەمیشە بەدەم پێویستییەکانى ئەوەوە دێت. یان دەفەرموێ: ((والله في عون العبد مادام العبد في عون أخيه)).( صحيح مسلم، كتاب الذكر والدعاء والتوبة والاستغفار، باب فضل الاجتماع على تلاوة القرآن وعلى الذكر، حديث : ‏4973‏. ) واتە: هەتا مەردم لە هاوکارى براکەیدا بێت، خواش  لە هاوکارى ئەودا دەبێ. یان دەفەرموێ: ((من مشى في حاجة أخيه ساعة من ليل أو نهار قضاها أو لم يقضها كان خيراً له من اعتكاف شهرين متتابعين)).( قال العراقي: رواه الحاكم وصححه من حديث ابن عباس لأن يمشي أحدكم مع أخيه في قضاء حاجته وأشار بإصبعه أفضل من أن يعتكف في مسجدي هذا شهرين وللطبراني في الأوسط من مشى في حاجة أخيه كان خيراً له من اعتكاف عشر سنين وكلاهما ضعيف اهـ.) واتە: هەرکەسێ بچێت بەدەم جێبەجێکردنى گیروگرفتى براکەیەوە، لە ( ئیعتیکاف )و مانەوەى چەند ساڵێک لەمزگەوتدا باشترە. یان دەفەرموێ: ((لا يؤمن أحدكم، حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه)).( صحيح البخاري، كتاب الإيمان، باب: من الإيمان أن يحب لأخيه ما يحب لنفسه، حديث : ‏13‏. ) واتە: ئیمانت کامڵ نابێ، هەتا هەرچى بۆ خۆت حەز بکەیت، بۆ براکەیشت حەز بکەیت. یان دەفەرموێ: ((من لا يرحم لايرحم)).( صحيح البخاري، كتاب الأدب، باب رحمة الولد وتقبيله ومعانقته، حديث : ‏5657‏. ) واتە: هەرکەسێک بێ رەحم بێت، خوایش ڕەحمى پێناکات. یان دەفەرموێ: ((إن المؤمن للمؤمن كالبنيان يشد بعضه بعضا، وشبك أصابعه)).( صحيح البخاري، كتاب الصلاة، أبواب استقبال القبلة، باب: تشبيك الأصابع في المسجد وغيره، حديث : ‏469‏. ) واتە: موسڵمان بەرامبەر بەموسڵمان دەبێ وەک دیوارى خانوو وابێت، هەندێکى ئەوى دیکەى ببەسێتەوەو یەکدى توندو تۆڵ بکەن. یان دەفەرموێ: ((مثل المؤمنين في توادهم ، وتراحمهم ، وتعاطفهم مثل الجسد إذا اشتكى منه عضو تداعى له سائر الجسد بالسهر والحمى)).( صحيح مسلم، كتاب البر والصلة والآداب، باب تراحم المؤمنين وتعاطفهم وتعاضدهم، حديث : ‏4790‏. ) واتە: نموونەى ئیمانداران سەبارەت بەخۆشەویستیى و بەزەیى و مەیلیان بۆ یەکدى، نموونەى جەستەیەکە، هەرکات ئەندامێکى ئەو جەستەیە، بێخەوى و (تا) بیگرێ، تەواوى ئەو جەستەیەش تا دایدەگرێ و خەوو خۆراکى لێ حەرام دەبێ، مەبەست ئەوەیە کە ئەگەر تاکە کەسێکى کۆمەڵگەى موسڵمانان تووشى نەهامەتییەک هات، پێویستە هەموو موسڵمانانى تر بە زوویى بچن بەدەمیەوە و کارەکەى بۆ ئاسان بکەن.

خۆ دەزانن چۆن پێغەمبەرى خوا ﷺ برایەتى دەخستە نێوان (موهاجیر) و (ئەنصار)، ئەو موهاجیرانە کە زۆردارانى مەککە لەماڵ و سامانیان مەحرومیان کردن و، لە زێدى خۆیان دەریان پەڕاندن، ئەو ئەنصارە کە لە مەدینەدا ئەوەندە خاوەن بەخشش و بە هیمەت بوون، هەرگیز مێژوو شتى واى تۆمار نەکردووە!. (عوبادە)ى کوڕى (صامیت) - کە یەکێکە لەوان - جارێک دیارییەکى بۆ دێت، کە بۆ خۆیشى (12) سەر خێزان دەبن، هەڵسا بەماڵەوەیانى گوت: ئێوە بچن ئەم دیارییە بەرن بۆ ماڵى فڵانە کەس، چونکە ئەوان لە ئێمە ئاتاج و موتاجترن، ئینجا (وەلید)ى کوڕى بۆى بردن، ئەوانیش گوتیان: بیبەن بۆ ماڵەکانى تر، چونکە ئەوان لە ئێمە هەژارو موتاجترن! دەرەنجام کەسێکیان گلیان نەدایەوە و هەر وەکو خۆى بێدەسکارى هاتەوە بۆ ماڵى (عوبادە).

سەرەڕاى دانانى ئەو هەموو ڕێگا چارەسەرانە بۆ جێبەجێکردنى گروفتەکانى هەژاران، دینى ئیسلام هێمان (بیت المال)یشى داناوە بۆ پڕکردنەوەى کەم و کورتى خەڵکانى هەژارو دەسکورت، ئەوەبوو لە (بیت المال) بۆ منداڵانى هەتیو و ژنانى بێوەژن و خەڵکانى نەدارو بێکەس، بەشێکیان دیاریکردبوو، بەتایبەتى خەلیفە (عومەر) - خواى لێى رازى بێ - بۆ تەواوى موسڵمانان بەش و جیرەى دانابوو دەیشیگوت: (سوێند بەخوا کەسێک لە کەسێکى تر خاوەن هەقتر نیە لە (بیت المال)دا، منیش هەقدارتر نیم لە کەسێکى تر، سوێند بێ بەخوا کەسێک نیە لەم (بیت المال)ـەدا مافى نەبێ، بەڵام هەرکەس بەپێى ئەو هەق و شایستەى خۆیە، کە لە قورئانداو لە فەرموودەکاندا ئاماژەى پێکراوە: کەسێک تووشى ئازار و بێزار بووبێ لە پێناوى ئیسلامدا، مرۆڤێک زوو هاتبێتە ناو ئیسلامەوە، ئەو پیاوەو سەروەت و سامانى لەناو ئیسلامدا، ئەو پیاوەو ئەندازەى پێویستیى بە ماڵ و دارایى، سوێند بەخوا ئەگەر تا ساڵى ئایندە بمێنم، ئەو شوانەش لە چیاکانى (صەنعا)دا ئاژەڵ دەلەوەڕێنێ، دەبێ بەشى خۆى وەرگرێ. خۆ پێغەمبەریش ﷺ هیچ شتێکى لاى خۆى نەدەهێشتەوە، بەڵکو بە یەکسانى دابەشى دەکرد بەسەر موسڵماناندا، لە ڕیوایەتێکدا هاتووە: (عەلى کوڕى ئەبو تالیب - خواى لێى رازى بێت - هەرچى لە (بیت المال)دا بووبا، ڕۆژانى هەینى، بەسەر موسڵماناندا دابەشى دەکرد.

(عومەر، خواى لێ ڕازى بێ) سەبارەت بەو خاوەننامانە لە ژێر ڕکێفى دەوڵەتەکەیدا دەژیان و ساڵانەیەکیان لەسەر دانرا بوو بەناوى (جزیە)وە، گەلێ جار دەیفەرموو: ئەوانەیان بارى ئابووریى و بژێوییان لاوازە، لێیان مەسێنن، سەرەڕاى ئەوەش بڕیارى دەدا کە لە (بیت المال)دا پێویستى ماڵ و منداڵیان دابین بکرێت، هەرچۆنێ بۆ موسڵمانەکان دەکرێ ! ئەوە بوو هەر لەو ڕۆژانەدا (موسایى)یەکى دیت، داواى کۆمەک و هاوکارى دەکا، خێرا بڕیاریدا: ساڵانەکەى لێهەڵبگرن و، نەفەقەو بژێویشى بۆ ببڕێتەوە و خزمەتکاریشى بۆ بگیردرێ، تا ئیش و کارەکانى بۆ ئەنجام بدات. جارێکیش سەفەرى کرد بۆ شام، لەو سەفەرەدا دیتى عیساییەکان تووشى نەخۆشییەکى پەتا بوون و ناتوانن کارو کرێکارى بکەن، دەست بەجێ هەمان بڕیارى بۆ ئەمانیش دا. هەر لەم سیاسەتە پڕ لە عەدالەتەى بوو کە لەسەردەمى ئەودا کەسێک نەبوو - بە مووسایى و عیساییشەوە - سکاڵاى نەبوونى خۆى بکات، چونکە دەسەڵاتەکەى وا دامەزراندبوو کە هەمیشە لە ژیانى کۆمەڵگە بپرسێتەوە، تەنانەتى لە (بیت المال) حسابى منداڵانیشى کردبوو، بۆ هەر منداڵە ئەوەندەى دیارى کردبوو پێى بژى، جگە لەوەش بۆ سەرپەرشتیارى منداڵەکانیش جیرەى بڕیبوویەوە.

(ئیبن حەزم) لە (المحلى) دا دەڵێ: ( فرض على الأغنياء من أهل كل بلد أن يقوموا بفقرائهم ويجبرهم السلطان على ذلك إن لم تقم الزكوات بهم، و لا سائر أموال المسلمين، فيقام لهم بما يأكلون من القوت الذى لابد منه، ومن اللباس للشتاء والصيف بمثل ذلك، و بمسكن يكنهم من المطر والصيف والشمس وعيون المارة). واتە: پێویستە دەوڵەمەندى شارەکان هەڵسن بە دابینکردنى بژێوى بۆ هەژارەکانیان، خۆ ئەگەر زەکات کیفایەتى نەکرد، دەبێ دەسەڵاتداران زۆریان لێبکەن، ئەوسا هەرکەسە بەپێى پێویست خواردنی دەدرێتێ، بەپێى پێویستى هاوینەو زستانە جل و بەرگیان بۆ دەکرێت، مەسکەنیان بۆ دروست دەکرێ، تا لە باران و لە گەرماى هاوێن و سەرماى زستان و بەرچاوى هاتووچۆکەران بیانپارێزێ. سەرەڕاى ئەمانەش بە (سەنەدى صەحیح) هاتووە: ئەوى خاوەن بەزەیى نەبێ خوایش رەحمى پێناکات، پاشان دەڵى: هەرکەسێک زیادەى هەبێ و، ببینێ برا موسڵمانەکەى برسییەتى، ڕووت و منداڵدارە و، دەستیشى بۆ ڕانەکێشا، بێگومان خواش ڕەحم بەو ناکات.

بە (سەنەدى صەحیح) هاتووەکە: (عەبدوڵرەحمانى کورى ئەبوبەکر) ڕیوایەت دەکا کە: (أصحاب الصفة = یارانى ساباتەکە) هەموو خەڵکێکى هەژار و بێ نەوا بوون بۆ ئاوڕدانەوەیان بوو، پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمووى: (( من كان عنده طعام اثنين فليذهب بثالث، وإن أربع فخامس أو سادس)).( صحيح البخاري، كتاب مواقيت الصلاة، باب السمر مع الضيف والأهل، حديث : ‏586‏. ) واتە: هەرکەس بەشى دوو کەس خۆراکى هەیە، با کەسێکى تر بخاتە پاڵ خۆى، بەشى چوار کەسى هەیە، با بیانکات بە پێنج، یان بەشى شەش. یان فەرموودەیەکى تر هاتووە دەفەرموێ: ((المسلم أخو المسلم لا يظلمه ولايسلمه)).( صحيح البخاري، كتاب المظالم والغصب، باب: لا يظلم المسلم المسلم ولا يسلمه، حديث : ‏2330‏. ) واتە: موسڵمان براى موسڵمانە نابێ ستەمى لێبکات، نابێ بیدا بەدەست (قەدەر)ـەوەو لێى نەپرسێتەوە. (ئیبن حەزم) دەڵێت: هەر کەسێ برا موسڵمانەکەى بە برسێتى و ڕووتەڵى بهێڵێتەوە، واتە: گرفتەکەیان جێبەجێ نەکا لە هەمانکاتیشدا بتوانێ، ئەوە ماناى وایە دەستى لێهەڵگرتووەو داویەتیە دەست (قەدەر)، ئەوەش حەرام و قەدەغەیە.
لە (عەلى کورى ئەبو تالب)ـەوە هاتووە: ( إن الله فرض على الأغنياء فى أموالهم بقدر ما يكفى فقراءهم، فإن جاعوا أو عروا وجهدوا فيمنع الأغنياء، وحق على الله تعالى أن يحاسبهم يوم القيامة و يعذبهم عليه). واتە: خوا لە ماڵى دەوڵەمەندەکاندا فەرزى کردووە کە ئەوەندەى لێبدەنە هەژارەکانیان بەشیان بکات، جا ئەگەر برسیى و ڕووت و تەنگەتاو بوون و لێیان نەپرسینەوە، هەقە خوا لە ڕۆژى قیامەتدا لێکۆڵینەوەیان لەگەڵ بکات و جەزرەبەیان بدات. (عبدالله)ى کورى (عومەر) ڕیوایەت دەکاو دەڵێ: ((فى مالك حق سوى الزكاة)).( رواه الترمذي بالإسناد الذي أخرجه منه ابن ماجه بلفظ : ( إن في المال حقا سوى الزكاة ). وقال : إسناده ليس بذاك. قال الشيخ الألباني: ضعيف. ) واتە: بەدەر لە زەکات، هەقى تر هەیە لە ماڵ و ساماندا بدرێتە هەژاران. لە (ئەبوو عوبەیدە)وە هاتووە: کە (300) کەس لە هاوەڵان کۆبوونەوە و کیفایەتى خۆیانیان نەبوو پێى بژین، ئینجا هەر شتێکیان بوو خڕیان کردەوە و کردیانە دوو دەفرەوەو پێکەوە لەسەرى دەژیان. مەبەست ئەوەیە ماڵى هەرکامێکیان بە تەنها بەشى خاوەنەکەى نەدەکرد، (ئەبوو عوبەیدە) خواى لێ رازى بێت هى هەمووانى تێکەڵ کردو پێکەوە دەستیان کردە خواردنى. کەوابوو دەبێ دەسەڵاتداران، یان پیاوانى ژیرو وشیارى وڵات، یان گەڕەک، لە هەژاران بپرسنەوە و چارەسەرى گیرووگرفتى نەبوونیان بۆ بکەن.

(ئیبن حەزم) دەڵێت: ( ولايحل لمسلم اضطر أن يأكل ميتة أو لحم خنزير، وهو يجد طعاماً فيه فضل عن صاحبه لمسلم أو ذمىّ، لأنه فرض على صاحب الطعام إطعام الجائع، فإذا كان كذلك فليس بمضطر إلى الميتة ولا إلى لحم الخنزير، وله أن يقاتل عن ذلك، فإن قتل فعلى قاتله القود، وإن قتل المانع فإلى لعنة الله، لأنه منع حقاً، وهو طائفة باغية، قال تعالى: (فإن بغت إحداهما على الأخرى فقاتلوا التى تبغى حتى تفىْء إلى أمرالله ) ومانع الحق باغ على أخيه الذى له الحق، وبهذا قاتل أبوبكر الصديق مانع الزكاة ) واتە: ئەو موسڵمانە ناچار دەبێ بە خواردنى مردارەوە بوو، یان بە خواردنى بەراز، لە هەمانکاتیشدا خواردنێکى زیاد، لاى کەسێکى موسڵمان یان خاوەننامەیەک دەست دەکەوت، ئەوە لەکاتى ئاوادا بۆى ڕەوا نیە مردارەوە بوو یان بەراز بخوات، چونکە لەسەر خاوەن خۆراک هەقە، خۆراک بدات بە مرۆڤى برسیى، خۆ ئەگەر نەیدایە، دەتوانێ بجەنگێ لەگەڵیا، جا ئەگەر خاوەن خواردنەکە ئەمى کوشت، دەبێ لە تۆڵەیدا بکوژرێتەوە، خۆئەگەر کابراى خۆراک نەدەر کوژرا، ئەوە بەرەو نەفرینى خوا چووە، چونکە هەقێکى لەسەر بووە و جێبەجێى نەکردووە، وە بەر تاقمى یاخییبوان دەکەوێ کە خوا لەبارەیانەوە دەفەرموێ: (فإن بغت إحداهما على الأخرى ...) دیارە ئەوەى هەقى براکەى خۆى نەدا، یاخیى و (باغى)یەو هەقى کوشتنى هەیە، هەر لەبەر ئەوە بوو کە پێشەوا (ئەبووبەکر ، خواى لێ رازى بێ) لەگەڵ زەکات نەدەرەکاندا بە جەنگ هات. ئیمامى (بوخاریى) لە (جابر)ـەوە ڕیوایەت دەکات، پێغەمبەر ﷺ دەفەرموێ: ((ومن كانت له أرض، فليزرعها أو ليمنحها، فإن لم يفعل، فليمسك أرضه)).( صحيح البخاري - كتاب المزارعة، باب ما كان من أصحاب النبي صلى الله عليه وسلم يواسي- حديث : ‏2236‏. ) واتە: ئەوەى زەوى کشتوکاڵى هەیە، دەبێ یان بیکاتە مەزراو کشت، یان دەبێ بیبەخشێت، خۆ ئەگەر هیچیانى نەکرد، دەبێ زەوییەکەى لێوەربگیردرێتەوە. یان فەرمووى: ((من كان معه فضل ظهر، فليعد به على من لا ظهر له، ومن كان له فضل من زاد، فليعد به على من لا زاد له)).( صحيح مسلم- كتاب اللقطة، باب استحباب المؤاساة بفضول المال-حديث : ‏3345‏. ) واتە: ئەوەى وڵاخى زیادەى لەگەڵە، دەبێ هاوکارى بێ وڵاخەکە بکات، ئەوەى دارایى زیادى هەیە، دەبێ هاوکارى بێ ماڵە دارایی بکات. (ئەبوو سەعید) دەڵێ: ئەوەندە ئەم مەسەلەیەى باس کرد، وامانزانى کە هیچ کەسێکمان مافى ئەوەى نیە شتێکى زیادەى لا بمێنێتەوەو، نەیدا بە خەڵکانى نەبوو و هەژار.

دینى ئیسلامى پیرۆز ئەم  هەموو ئادەمزادەى پێکەوە بەستووە، وە ئەمپەڕ بۆ ئەوپەڕى دنیا ئەرک و مافى یەکتر بۆ یەکتر لەسەر شان داناوە، لە تاکەوە تا کۆمەڵگە، تا دەوڵەت، بەرپرسى یەکترن لە فێرکردنى زانیاریى و زانستەوە، هەتا خواردن و بژێویى و زندەگى، هەڕەشەى زۆریشى لەوانە کردووە کە دەستدارو داران ئاوڕێک بەلاى نەدارو دەست کورتەکانەوە نادەنەوە، پێغەمبەریشمان (محمد) ﷺ بە عەمەلى زۆر تێکۆشا بۆ بەرامبەرکردنى ژیانى مرۆڤەکان، سەرەڕاى ئەو فەرموودانەى باسمان کردن لەم نووسینەدا، گەلێ جار هەژار و لێقەوماوى دەکردە براى داراو دەسەڵاتدار، ساباتێکیشى کردبوویەوە بۆ (أصحاب الصفة/ یارانى سابات) ئەوانەى بێ خانەو لانەو دەست کورت بوون مانگانەو ساڵانەى دەبڕییەوە بۆ بێوەژن و پیرەمێرد، بۆ منداڵ و هەتیوان، فەرمانى دەدا ئاسانکاریى بکرێ بۆ کوڕو کچى لاو تا بە ئاسانى هاوسەرو مێرد پەیدا بکەن، قەرزى قەرزارانى دەگرتە ئەستۆ، فەرمانى دەکرد بە خێزانەکانى خۆى لەکاتى شیو لێناندا ئاوى زیاترى تێبکەن تا بەشکو بە دراوسێکانیش بگات، فەرمانى دەدا گۆشت و میوە بە ئاشکراو لەبەرچاو دراوسێکاندا نەبرێتەوە بۆ ماڵ و نەشخورێت، یان بەشیانى لێبدرێ. ئەم هەموو داخوازى و کارکردنە بۆ سەرکەوتنى بژێوى خەڵکان لەکاتێکدایە هێمان دەوڵەت لەسەرەتاى دروستبووندایە، هێشتا شەڕ فرۆشەکان وازیان نەهێناوەو ڕۆژانە هێرش دەکەنە سەر موسوڵمانان ! ئاخۆ ئەگەر وەکو ئێستا دەسەڵات و توانایى بووباو ئەو هەموو ئیمکانیات و نەوت و پیشەسازیى و کشتوکاڵ و ... هتد، لەبەر دەستیدا بوایە چى دەکرد..؟!.

هیوادارم ئەم چەند دێڕە نموونەى (التكافل الإجتماعى) بێت لە ئیسلامداو، دەرەنجامیش ببێتە هەوڵێک بۆ گێڕانەوەى پەیامەکەى ئیسلام بۆ هەموو ئادەمیزاد.

تێبینى: بۆ ئەم نووسینە سوودم لە کتێبى (نظام الإسلام) وەرگرتووە. لە (5) رەبیعى یەکەمى 1427 کۆچیی نووسراوە.


ئەحمەد كاكه مەحموود


بەروار2020/04/06سەردان 1393