ئایا بەکارهێنانى خەنە دروستە.؟

وەڵام: (ئەبوو داود) لە خاتوو (عائیشە)وە دەڵێ: (هند بنت عقبة)ی خێزانی (ئەبووسفیان)، پاش (ئەبوو سفیان)ی مێردی، ڕۆژی فەتحی مەککە موسڵمان بوو و گوتی: ئەی پێغەمبەر ﷺ! بەیعەتم لێوەرگرە، فەرمووی: ((لا أبايعك حتى تغيري كفيك، كأنهما كفا سبع)). (سنن أبي داود، كتاب الترجل، باب في الخضاب للنساء، حديث: ‏3652‏. وضعفه الألباني في سنن أبي داوود، برقم: 4165) لە بەر ئەوە کە دەستەکانت لەدەستی دڕوندە دەچن، تابەخەنە نەیانگۆڕى، بەیعەتت لێ وەرناگرم !.
دووبارە (ئەبووداود) لە خاتوو عائیشەوە دەڵێ: ژنێک لە پشت پەردەوە دەستی ڕاکێشا بۆ ئەوە کە نامەیەک بدات بەدەست پێغەمبەرەوە ﷺ ئەمیش دەستی نووقاندو نامەکەی لێ وەر نەگرت و فەرمووی: ((ما أدري أيد رجل أم يد امرأة؟)) نازانم ئایا ئەمە دەستی پیاوە، یان دەستی ژن ؟ ژنەکەیش گوتی: دەستی ژنە، فەرمووی: ((لو كنت امرأة لغيرت أظفارك، يعني بالحناء)). (سنن أبي داود، كتاب الترجل، باب في الخضاب للنساء، حديث: ‏3653‏. وحسنه الألباني في سنن أبي داوود، برقم: 4166) واتە: ئەگەر ژن بویتاو ئوصووڵی ژنانت ڕەچاو کردبا، نینۆکەکانت دەگۆڕى، کەوابوو ژنان هەردەبێ نیشانەی خۆیانیان پێوە دیاربێ و هەمیشە پاک و تەمیزی لەڕەنگ و ڕوخسار و جەستەیاندا دیار بێ.

بەکارهێنانی خەنە بەتایبەتی بۆ ژنی مێرددار (مستحب) و کارێکی پەسەندەو، هەقە ژنان هەردوو دەستیان تا دەگاتە جومگەی دەستیان لەخەنە بگرن، چونکە دەبێتە هۆی جوانی و زەنبەر بۆیان، هەروەها هەقە خەنە لە قاچیان تا دەگاتە قولە پێ بگرن، بەتایبەتی مێرددار، وەکو زاناکان دەڵێن، بەڵام ئەم کارانە بۆ چارەسەر نەبێ بۆ پیاوان ڕێى لێگیراوە. لە فەرموودەیەکدا هاتووە: ((كان النبي ﷺ يلعن القاشرة والمقشورة)). (مسند أحمد بن حنبل، حديث السيدة عائشة رضي الله عنها، حديث : ‏25562‏. قال شعيب الأرنأووط: هذا إسناد ضعيف) خاتوو عائیشە دەڵێ: پێغەمبەر ﷺ نەفرینی لەو ژنانە دەکرد، دەمووچاویان بۆ ژنان هەڵدەگرت و، نەفرینى لەوانەیش دەکرد کەدەم و چاویان بۆ هەڵدەگیرا.


والله أعلم.

ئەحمەد كاكە مەحموود